نوشتۀ یانیس واروفاکیس* *اقتصاددان، وزیر اقتصاد یونان (ژانویه تا ژوییه 2015)، بنیانگذار جنبش دموکراسی در اروپا 2025 (DiEM25) برگردان: نیما قدرتی بحران مالی سال 2008 (که {بحران} 1929 نسل ما بود) واکنشی زنجیرهای در سراسر اروپا به راه انداخت. این بحران تا سال 2010 صدمات جبرانناپذیری به ساختار حوزۀ یورو وارد کرده بود، به گونهای که نظام بر آن شد تا قوانین خود را زیر پا بگذارد و دوستان بانکدار خود را نجات دهد. تا سال 2013، ایدئولوژی نئولیبرالی که تا آن زمان وجود تکنوکراسی الیگارشیک اتّحادیۀ اروپا را توجیه میکرد، با ناتوان کردن میلیونها اروپایی بنیان خود را نیز به لرزه انداخته بود. با پیادهسازی سیاست «سوسیالیسم برای سرمایهداران» و سختترینِ شکلهای ریاضت اقتصادی برای مردم. در تابستان سال 2015، تسلیم شدن دولت سیریزا باعث ایجاد تشتّت و ناامیدی در میان چپگرایان شد و این رویا را بر باد داد که خیزش نیروهای پیشرو از خیابانها توان جابجا کردن...
اپوزيسيون در ونزوئلا به کجا مي رود؟ نويسنده: JULIA BUXTON استاد سياست تطبيقي دانشگاه اروپاي مرکزي در بوداپست، مجارستان. برگردان: شهباز نخعي کودتا، ازکار انداختن، تحريم انتخابات... جناح راديکال اپوزيسيون ونزوئلا به هرکاري براي سرنگون کردن رئيس جمهوري هوگو چاوز و جانشين او نيکولاس مادورو دست زده است. درحالي که هرج و مرج اقتصادي و اجتماعي در جهت آمالش عمل مي کرد، اپوزيسيون در کوشش هاي گفتگو با قدرت حاکم در سال ٢٠١٨ خرابکاري کرد و اکنون براي دستيابي به هدف هاي خود روي مداخله آمريکا حساب مي کند. آيا امري غيرقابل تصور در ونزوئلا رخ خواهد داد؟ اپوزيسيوني که کينه و اختلافات راهبردي آن را فلج کرده، به نظر مي آيد که موفق به اتحاد شده است. اين فکر که تجديد انتخاب رئيس جمهوري نيکولاس مادورو در ماه مه ٢٠١٨ فاقد مشروعيت بوده باعث شده که آشتي ناپذيري هايي که تا آن زمان غيرقابل غلبه به نظر مي...
دگرگونی عدالت توسط بزه دیدگان نوشته ی آن-سسیل رابرت (Anne-Cécile ROBERT)، چکیده ای از کتاب استراتژی احساسات (La stratégie de l’émotion) برگردان گلبرگ پیرایش همواره فشار دراماتیک برخی پرونده ها آرامش دادرسی را به خطرانداخته است . این فشار مختص به دادرسی های کیفری، در عصر حاضر با مقدس انگاری قربانیان شدت بیشتری گرفته است. دادگاه دیگر نه تنها باید مجرم را مجازات نموده، بلکه باید به جبران رنج حاصله نیز بپردازد. بدین ترتیب، بزه دیده به دادستان بدل شده، مجازات ها به صورتی مکانیکی سنگین تر میشوند. برای مدت زمانی طولانی، بزه دیدگان و رنجی که میبرند توسط سیستم قضایی که هدف اصلیش مجازات بزهکار و محافظت از جامعه بوده، نادیده گرفته شده است . به تدریج، به بزه دیدگان حقوق و جایگاهی اعطا شد که غالبا امکان جبران خسارات وارده به نحو عادلانه تری را میسر نمود. در دو دهه ی اخیر ، جنبش های فمینیسم و انجمن...
منوچهر مرزبانیان، یکی از اولین همکاران سایت ما، پس از بیماری ای طولانی، روز جمعه اول فوریه جهان ما را ترک کرد. او از سال ٢٠٠٤ ، زمانی که نماینده سازمان ملل متحد در یکی از بخشهای کوسوو بود، همکاری با سایت لوموند دیپلماتیک را با ترجمه مقالههای «مانیفستی برای تاریخ» نوشته اریک هابسبام و «درباره منشاء لائیسیته» نوشته الن گرش آغاز کرد. در طی نزدیک به پانزده سال ، او ٤٢١ مقاله ، شماره ویژه نوعی نگاه در باره هنرمندان :«هنرمندان اهلی شده، یا طاغی و آشوبگر » ، یک داستان کوتاه و کتاب های « گفتاری در شناخت فاشیسم» و « هیروشیما ٦ اوت ١٩٤٥ ساعت ٨ و پانزده دقیقه » را ترجمه کرد.فکر ترجمه این کتاب از ترجمه مقالهای درباره هیروشیما نوشته جان هرسی بوجود آمد. بدنبال ترجمه این مقاله آقای مرزبانیان بشدت متأثر شد و در مکاتباتش تکیه میکرد که تا چه اندازه وحشیگری بشری...
پژوهشهای فرهنگی مدرن در ایران باری ، پارادوکس مهمی که حکومت رضا شاه و همچنین حکومت محمد رضا پهلوی ، با آن روبرو بودند و علیرغم دلزدگی و عدم تمایل ، ناگزیر به تحملش بودند ، وانمود سازی سلطنت خود ، در نمادها و نشانه های برآمده از جنبش مشروطه بود. به معنایی با وجودیکه گفتگو درباره دستاوردهای دموکراتیک پیروزی این جنبش ، برایشان آزاردهنده بود، اما به دلیل مشروعیت بخشی به حکومت خود ، ناگزیر به وانمود سازیِ خاستگاه حکومتی خود بودند . اما تفاوت مهم بین حکومت رضا شاه و حکومت محمد رضا پهلوی در این بود ، که اولی (رضا خان) را رأیِ موافقِ نمایندگان مجلس شورای ملی بود که علارغم نیرنگ ها و دسیسه های بسیار و نیز تهدیدهای فراوان ، به سلطنت رسانده بود ؛ حال آنکه سلطنت محمد رضا پهلوی ، به کلی فاقد چنین مشروعیتی (حتی مبتنی بر نیرنگ و فریب) بود. زیرا...
پژوهشهای فرهنگی مدرن در ایران به گفته بولارد، علیرغم بی اعتمادی مردم ایران که آنها را «قویاً ضد روسی و در مجموع ضد انگلیسی » میداند ، وی مأمور میشود تا ترس و نگرانی دولت مردان ایرانی نسبت به روسها را (به عنوان متحد کشور انگلستان) کاهش دهد ؛ از اینرو زمانی که با نگرانیِ نخست وزیر ایران ، روبرو میشود، به قول خودش تلاش میکند تا وی را متقاعد سازد که : «اِشغال [ایران] توسط روسیه شوروی حتماً با اشغال توسط روسیه تزاری در اوایل قرن خیلی فرق دارد» ( 5 ) ؛ بنابراین تا قبل از جنگ سرد، توافق و همکاری بین انگلستان و روسیه ی بلشویکی در خصوص منافع خود در ایران ، از سوی یکدیگر رعایت میشده است ؛ به منزله کاری مشترک بوده ؛ هیچ کدام بدون آن دیگری (که در واقع نماینده کشور خود محسوب میشد) ، نه فقط به تنهایی به ملاقات رضا...
پژوهشهای فرهنگی مدرن در ایران د. رضا خان در مسیر سلطنت اما با این حال، برخی از محافل روشنفکری از «جمهوری» سخن میگفتند. به عنوان مثال مجله ایرانشهر در یکی از شماره های خود ، تحت عنوان «جمهوری خواهی و انقلاب اجتماعی» مینویسد: «امروزه ، اغلب ممالک اروپا حتی روسیه بزرگ ، نیز جمهوری شده است. تردیدی نیست که در این دوران جدید، شکل جمهوریِ حکومت ، بهترین نظام حکومتی میباشد. هرچند تردیدی نسبت به شایستگیهای جمهوری خواهی نداریم ولی باید بپذیریم که جمهوری خواهی به خودی خود هدف نیست، بلکه وسیله ای است برای یک هدف بالاتر ، نابودی سلطنت و استبداد روحانی به خاطر هدایت توده ها به یک انقلاب اجتماعی. اگر به حزب اقلیت مجلس نظری بیندازید ، ضرورت چنین انقلابی را درک خواهید کرد. این نمایندگان روحانی و مذهبی با سوء استفاده از جهل ، ترس ، عقب ماندگی و خرافات عمومی انتخاب شده بودند....
پژوهشهای فرهنگی مدرن در ایران د. رضا خان در مسیر سلطنت با وجود اعمال غیر قانونی رضا خان ، وی در آبان 1302 به مقام نخست وزیری میرسد و حتی قبل از افتتاح مجلس پنجم (22 بهمن 1302)، پیشاپیش اکثریت اعضاء مجلس را که از اصلاح طلبان غیر مذهبی بودند، موافق با خود کرده بود. به هر حال در این دوران رضا خان، هم به محبوبیتهایی نزد برخی از محافل روشنفکری دست یافته بود و هم طولی نمیکشد که نا امیدی هایی را برایشان به وجود میآورد. همانگونه که پیش از این تا مدتی محافظه کاران مذهبی را حامی خود کرده بود و با عوام فریبی هایش، خود را نزد توده ها، به عنوان مردی متدین ، فریفه بود. در این ایام حزب تجدد و سوسیالیست ها از حامیان اصلی وی در مجلس پنجم به شمار میرفتند. حزب تجدد ، متشکل از جوانان تحصیل کرده ای بود که در مجلسِ...
ورود رضا خان به مجلس چهارم ، و هیئت دولت چنانچه ملاحظه میشود، اکنون ساختار دیوانی کشور در حال جابه جایی از سنت ، به شیوه مدرنی است که آنرا از راه اصلاحات به انجام میرساند و قوانینش را از «راه پارلمانی» پیش میبرد. و این از موارد بسیار مهم و درخور توجه است. زیرا دیگر ، این شاهِ صاحب قدرت و مبتنی بر فرهنگ فئودالی نیست که به نیّت کارهای عام المنفعه، به اصلاحاتی میپردازد که مخل قدرتش نمی شود؛ بلکه مجلس است که موظف به پیش بردن طرحها و برنامه های اصلاحات است و آنها را به «تصویب» می رساند. حتی اگر این مجلس از آن شکل دموکراتیکی که در همان ایام در انگلستان و یا فرانسه جریان داشت، فاصله داشت، اما مسئله مهم این بود که از قدرت و اختیارِ شاه خارج شده بود؛ در واقع صِرف کلمه «تصویب مجلس» ، مصوبات مجلس را در ادبیاتی جای...
سیمینا قیت برگردان عاطفه اولیایی مترجم: پس از شکافتن سیاستهای نولیبرال و بررسی تأثیرات آن بر جوامع غربی، لازم است نظری به جهان سوم انداخته تا عملکرد نولیبرالیسم را در آن شناخت. از آن جا که سرمایه مرز نمیشناسد و با منطقی واحد در نقاط مختلف دنیا فعالیت دارد، عجب نیست که تأثیرات سیاستهای نولیبرالی چه در کشورهای سرمایهداری پیشرفته و چه در جهان سوم بسیار مشابه باشد. در زیر نظری به کامبوج میافکنیم. در سال ۱۹۸۹، سقوط پرده آهنین سبب خوشبینی فراوانی در سراسر جهان غرب شد. از سیاستمداران گرفته تا دانشگاهیان، «پیروزی لیبرالیسم»را جشن گرفتند. در پی فروریختن دیوار، آنچه به نام «مداخلهگرائی نوین» شناخته میشود، سیاست غالب صحنه بینالمللی با هدف اصلاح جامعه بینالمللی و ایجاد یک نظم جهانی جدید شد. (Mayall، 2001) یکی از راههای دستیابی به این «اصلاحات» مشروعیت بخشیدن به مداخلات سازمان ملل در کامبوج، بوسنی و تیمور شرقی بود و حل و فصل...
پژوهشهای فرهنگی مدرن در ایران ج. ورود رضا خان به مجلس چهارم ، و هیئت دولت اگر همه اینها، جهت زدودن تبعیض اجتماعی از اقشار مختلف بوده، اگر روحانیان به این دلیل از مصدرهای قدرتی خویش پایین کشیده شدند تا «عدالت اجتماعی»، و برابری حقوق همگان، در جامعه حضور یابد، خوب است بدانیم که این قانون گذری های بدون ضمانت اجراییِ برابری حقوق همگان، فقط روحانیت را از سر راه بوروکراتهایی برداشت که حامل نظام جدید بودند . همان گروهی که پیوندی بنیادین با نظام سیاسی و اجتماعی جدید داشتند و طبقه جدیدالتأسیس اشراف بوروکرات را میساختند و منتظر بودند تا خود به جای روحانیون بر مصدرهای قدرت بنشینند. زیرا موردهایی گزارش شده است که عملا بر خلاف انحلال تبعیض اجتماعی بوده است. گزارشهایی که دال بر افشاء تبعیض های جدید در دستگاه دیوان سالاری است . کسروی که خاطرات زیادی از ایامی دارد که در عدلیه کار میکرده ،...
نوشته فرستاده ويژه ما رمي کارايول* *روزنامهنگار ترجمه: عبدالوهاب فخرياسري مهاجرين آفريقائي با گذار از مديترانه به بهاي جانشان، اتحاديه اروپا را در مقبل ارزش هاي اعلام شده اش يه چالش مي کشند. آنها از فقر مي گريزند و همچنين از بي ثباتي که تمام منطقه ساحل را علي رغم همکاري هاي نظامي منطقه اي در بر گرفته است. در مالي، که انتخابات رياست جمهوري در آن در آخر ماه ژوئيه برگزار مي شود، از هم پاشيدگي دولت به نفع گروه هاي جهادگرا تمام مي شود. در کونا، در نزديکي موپتي در مرکز مالي، شب فرارسيده و سر و کله دهها نفر با جليقههاي زرد رنگ و شلوارهايي با جيبهاي فراوان در برابر کاخ جوانان پيدا ميشود. سپس به گروههاي هشت نه نفره تقسيم شدهو هر کدام تاکي-واکي، چوب و قمهاي در دست ميگيرند. بعد از يکديگر جدا شده و، تا روشن شدن هوا، به گشتزني با موتوسيکلت در خيابانهاي...
ابتدا بمب، بعد تفکر هنری ژیرو و برد اون برگردان عاطفه اولیایی پیامدهای خشونت محدود به جنگ علیه جوانان نمیشود، بلکه در واقع سیاست زدودن حافظه و میراث دموکراسی پویا و در نتیجه تثبیت نظامی گری دولت است. اشتباهات جورج بوش پس از ۱۱ سپتامبر در اعلام «جنگ علیه تروریسم»، راه را برای لایحه میهن دوستی (پاتریوت اکت)، تهاجم به افغانستان و عراق باز کرد. تصور عواقب چنان شتابی در استفاده از خشونت دشوار است. به گفته برت وینشتین، پاسخ بوش دقیقاً طبق پیش بینی و به نفع تروریستها بود: «حمله ۱۱ سپتامبر نمادین بود ... برای تحریک یک واکنش شدید طراحی شده بود. هزینه آمریکا در این واکنش جان بیش از ۶۰۰۰ آمریکایی در جنگ در عراق و افغانستان و بیش از ۳تریلیون دلار بود. این واکنش همچنین نه تنها قانون اساسی ایالات متحده را فلج کرد، بلکه جهان اسلام را که در چنگ تروریسمی دست و...
پژوهشهای فرهنگی مدرن در ایران ج. ورود رضا خان به مجلس چهارم ، و هیئت دولت نوشته زهره روحی دولت سید ضیا فقط 90 روز دوام داشت. ده روز بعد از آن ، قوام السلطنه فهرست هیئت دولت خود را اعلام میکند. در بین آنان نام رضا خان ، به عنوان وزیر جنگ و دکتر مصدق ، در مقام وزیر مالیه به چشم میخورد. مجلس چهارم ، افتتاح میشود و دولت احمد قوام با اشاره به اهمیت و لزوم «توسعه قوای نظامی» ، و متحدالشکل کردن آن، برنامه اصلاحاتی خود را چنین علام میدارد: «اول، توجه به رفاه طبقه سوم و رفع بیکاری و اصلاح حال زارع و توجه به بهبود امر فلاحت. دوم ، به راه انداختن بانک استقراضی (بانکی که دولت شوروی آنرا با کلیه محاسباتش به ایران واگذار کرده بود، به موجب معاهده ) و کلیه شعب آن در مرکز و ایالات به عنوان بانک دولتی...
اگر رهبران دموکرات، از همان اولین اقدامات الکساندریا کورتز، سناتور سوسیالیست، خشمگین نشده بودند، کورتز به وظیفه اش عمل نکرده بود. ۲۹ ژانویه پولیتیکو در مورد سخنرانی کورتز، سناتور سوسیالیست مقاله ای با عنوان «تلاش دموکراتهای خشمگین در مهار کردن کورتز»منتشر کرد: شکایتهای مجلس نمایندگان از وی، شامل جنایت بزرگ (!) به چالش کشیدن نماینده های سنتریست است که برای حفظ منافع ابرشرکتها انتخاب شده اند. چگونه کورتز جرأت میکند با تدبیر دمکراتها در جبران کسری بودجه از طریق اعمال سیاستی که به محو بیمه سلامتی همگانی منجر میشود مخالفت کند؟؟؟ به علاوه وی را شایسته مقام ریاست کمیته حفظ محیط زیست یا عضویت در کمیته بودجه نمیدانند. اگر استفاده تیزهوشانه کورتز ار توئیتر نبود، تعداد بیشتری از آنها که تا به حال در خفا و مجامع خصوصی از وی انتقاد میکنند، با وی مخالفت میکردند. گذشته از گلایه ها و ابراز عصبانیت ها، پرقدرت ترین مردان سیاسی دنیا در...
پژوهشهای فرهنگی مدرن در ایران ب . کامیابی های سردار سپه در زمان سرکوب جنبش جنگلی ها ، مسئولیت عملیاتی به طور کامل با رضا خان بود، وی هم به پشتگرمی پیمان نامه دوستی با دولت شوروی ـ که اطمینان خاطر داشت، ارتش سرخ، جنگلی ها را تنها خواهد گذارد ـ و هم برای نشان دادن توانایی خود و دستیابی به وجهه لازم، قبل از هر کاری ، جنبش جنگل را سرکوب کرد . بهار گزارش تأسف باری دارد، از پشت کردن نیروهای سرخ به جنبش جنگلی ها : «رفیق روتشین در تهران با سیاسیّون ملی و دولتی گرم گرفته بود و امیدوار شده که قرارداد روس و ایران به همین زودیها از مجلس خواهد گذشت و عملیات دیپلماسیِ وی در ایران آغاز خواهد شد ـ بنابراین از مساعدت جدی دولت شوروی با انقلاب [و انقلابیونِ] گیلان، ساعت به ساعت می کاست ـ چنانکه به تاریخ سرطان [تیر ماه]...
پژوهشهای فرهنگی مدرن در ایران ب . کامیابی های سردار سپه توجیه سید ضیاء و رضا خان ، از حکومت نظامی ، غلبه بر ضعف حکومت ، ضرورت امنیت در سراسر کشور و پایان دادن به هر گونه هرج و مرج و متحول ساختن ساختارهای اجتماعی و تأکید بر حفاظت ایران از گزند دولتهای خارجی بود . و کم و بیش از همان ادبیاتی استفاده میکردند که در بین محافل روشنفکریِ نسبتاً پان ایرانیسم رایج بود. از نگاه برخی رضا شاه (رضا خان) ، جاسوس انگلیسها بوده است و کاتوزیان در اصلاح این تصور، بر این نظر است که «مردم ایران از همان ابتدا رضا خان را جاسوس انگلیس ها میدانستند که مأموریتش را در جهت پیشبرد منافع امپریالیسم بریتانیا به انجام خواهد رساند. با این همه ، کسی که حوصله بررسی ادبیات غنی سیاسی ، روزنامه ای و هنری (عمدتاً شعر) این دوران داشته باشد ، به زودی...