جیمز الکساندر برگردان ابوالفضل رضایی کمک های ایتالیا به اندیشه سیاسی و اجتماعی، به گونه ای انحصاری چشمگیر اند و در واقع، ملل اندکی دارای سنتی این چنین غنی و طولانی هستند. برای تحسین اهمیت ایتالیا در این باره، کافی است نام دانته، ماکیاولی و ویکو را به زبان بیاوریم. در قرن بیستم نیز، مشارکت های ایتالیایی ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. از میان این قرن بیستمی ها، می توان به نظریه حاکمیت الیگارشی موسکا، مطالعه میخلز در مورد احزاب سیاسی، تحقیقات سیجل درباره ذهن جنایتکار و روانشناسی جماعت اشاره کرد. یکی از برجسته ترین جامعه شناسان و متفکران سیاسی ایتالیا ویفردو پارتو است. درواقع، نوشته های او آنچنان پرنفوذ است که "نمی توان تاریخ جامعه شناسی را بدون اشاره به پارتو نوشت". پارتو با وجود زندگی سیاسی پرفراز و نشیب و متشنج در قرن بیستم، تا به امروز به عنوان محققی با شهرت جهانی شناخته می شود. به علاوه...

ناصر فکوهی نگاهی گذرا به سال 2017 که چند روز پیش به پایان رساندیم، گویای یک واقعیت دردناک است که هرچه زودتر آن را بپذیریم شاید بتوانیم زودتر و کاراترنیز درمانی ولو میان و درازمدت برایش بیابیم: اگر بیست سال پیش در آستانه هزاره سوم میلادی، به نظر می‌رسید که نظام‌ها و فرایندهای دموکراتیک با سقوط امپراتوری شوروی پیشین، اصلاحات اقتصادی – اجتماعی گسترده در چین و آسیای شرقی و جنوب شرقی و گسترش نظام‌های دموکراتیک در آسیای میانه و خاور‌میانه، اروپای شرقی و آمریکای لاتین از یک سو، و بالا گرفتن قدرت نیروهای عدالت‌طلب و میانه‌رو، احزاب طرفدار محیط زیست، صلح جو و ضد‌نظامی‌گرا در صحنه سیاسی قدرت‌های بزرگ اروپای غربی و آمریکای شمالی، گویای آغازی جدیدی برای جهانی است که باید با خود زندگی بهتر و مرفه‌تر و به دور از خشونت و آکنده‌تری از آزادی را به همراه بیاورد و فناوری‌های جدید رایانه‌ای از جمله شبکه‌های اجتماعی،...

  با جمعیتی جوان و فرهیخته که به آوردگاه جهانی شدن پرتاب شده ویتنام رویای دومین کارگاه جهان شدن را در سر دارد نوشته:مارتین بولار   Martine Bulard فرستاده ویژه لوموند دیپلوماتیک برگردان: منوچهر مرزبانیان در گذار کمتر از چهل سال، مردم ویتنام بهبود اوضاع زندگی خود را به چشم دیده اند. گرسنگی از میان برخاسته، جوانان از طریق شبکه های اجتماعی از آخرین تحولات جهان باخبرند، خانواده ها سریال های ساخته کره جنوبی و ژاپن را تماشا می کنند. اما اوضاع و احوال کار همچنان طاقت فرسا باقی مانده و اقتصاد بیش از پیش به خارج وابسته گشته است. بیم آن می رود که امید دولت برای ایجاد پیوند تجاری ویژه با ایالات متحده به سرخوردگی بیانجامد. آقای ”نگوین وان تی ین“، پنجاه ساله ای چابک با موهای سیاه بر پیشانی ریخته، و چشمانی که برق می زند، از کسانی است که حزب کمونیست ویتنام با اشاره به ”هو شی...

  ریاض، پکن، برلین به پایکوبان می پیوندند چشم و همچشمی برای اعمال نفوذ در آفریقا آن سسیل روبر  برگردان: منوچهر مرزبانیان چهارمین نشست سران کشورهای آفریقایی و عرب بی آنکه توجه چندانی برانگیزد، در روزهای ۲۳ و ۲۴ نوامبر ۲۰۱۶ در ”مالابو“ در گینه استوایی، برگزار گردید. دیدار سران آفریقایی ـ عرب، از یک سو گویای علاقه فزاینده کشورهای خلیج [فارس] به افریقا و، از سوی دیگر، نمایانگر تمایل کشورهای این قاره به متنوع ساختن شرکای خود است. کشورهای جنوب ”صحرا“ نقش نوی از جایگاه خویش در ژئوپولیتیک جهان می نگارند، که تا پیش از این دیگران برای آنها ترسیم می کردند. در ماه مه ۲۰۱۵، کشور سنگال به درخواست دولت ”ریاض“ تصمیم گرفت تا هنگی از ۲ هزار و صد تن سرباز را به منظور « مشارکت در برقراری ثبات در منطقه» و «تضمین امنیت اماکن مقدس اسلام، به خاک مقدس عربستان اعزام دارد» (۱). اعلام این مطلب...

در نوشته‌ی زیر که به‌عنوان پیش‌درآمدی بر ترجمه‌ی فارسی پیش‌گفتار کتاب اقتصاددان و فیلسوف اتریشی فردریش فون هایک (1)، راه‌ بندگی (2) به قلم والتر ای.ویلیامز (3) اقتصاددان آمریکایی ارایه شده است سعی داشته‌ام تا بر نقیصه‌های نقد هایک از سوسیالیسم چه به عنوان یک مکتب اقتصادی و چه یک زیربنای اخلاقی انگشت گذاشته و با اتکاء به آراء تجدیدنظرطلبانی همچون ادوارد برنشتاین (4)  برخی مواضع هایک را رد کنم. ادعای این نوشتار این است که آنچه هایک بدان تاخته گونه‌ای افراطی و امتداد مواضع خود او به‌عنوان یک لیبرالیست محافظه‌کار است و نه سوسیالیسم. نقد هایک از توتالیتاریسم گواینکه از ظرافت‌های نقد نظریه‌پردازانی همچون آرنت (5) برخوردار نیست اما درهرحال قابل تامل و تصدیق است اما آنجاکه توتالیتاریسم را از مجرای اخلاقیات و سامان اجتماعی اقتصادی‌اش به سوسیالیسم ربط می‌دهد دچار نواقص و تناقضات جدی است. فردریش فون هایک در ستایش بازار اغراق می‌کند. عزت‌الله فولادوند در مقدمه‌ای که...

دکتر عباس کاظمی-آذرماه 1394-مشهد-پژوهشکده ثامن در بحث دکتر خانیکی نکات مهمی مطرح شد که من نیز از همانجا شروع می‌کنم. مشهد فقط متعلق به مشهدی‌ها نیست؛ شهری است که هر ایرانی آن را دیده است و از آن خاطره دارد و اگر این ایرانی پژوهشگر و محقق اجتماعی باشد، دغدغه‌های فکری نیز دربارة این شهر پیدا می‌کند. یک ایرانی در فرایندی مستمر مشهد را می‌بیند، در حالی که شاید در سفر به شیراز و اصفهان این استمرار روی ندهد. از این روی، درک امروز من از مشهد، امام رضا و پیرامون آن کاملاً با درکی که در پنج سالگی از این محیط داشتم، در تضاد است. اکنون پول در شهر حرف اوّل را می‌زند. ساختمان‌های عظیم نشانة جابه‌جایی‌های عظیم مالی هستند؛ بزرگی حرم بیش از آنکه عظمت معنوی را القا کند، نشان می‌دهد پول‌های بسیاری در این مکان نهفته است. حتی قبرها که در لایه‌های زیرین حرم قرار دارند، منبع...

بخش اول از مقاله‌ی«آموزش و پرورش و بحران ساختاری سرمایه» نویسنده: جان بِلامی فاستر، استاد جامعه شناسی دانشگاه اورِگان ترجمه: یاسر ریگی چکیده: مقاله‌ی ترجمه شده در سال 2011 منتشر شده است که سعی دارد با اوج‌گیری خصوصی سازی آموزش در آمریکا نگاهی ریشه‌ای به سیستم آموزشی در ساختار سرمایه‌داری نئولیبرال داشته باشد. بخش ترجمه شده به بررسی اقتصاد سیاسیِ سیستم‌های آموزشی در جوامع سرمایه‌داری با تاکید بر سرمایه‌داری آمریکا می‌پردازد. در این بخش توضیح داده می‌شود که چگونه بخش سرمایه‌دار با همراهی سیاسی نئولیبرالیسم مدارس دولتی را به تدریج حذف و با خصوصی سازی آموزش آن‌را به حوزه‌ی جدیدی برای انباشت سرمایه تبدیل می‌کنند.  امروزه جنبش محافظه‌کاری در آمریکا و در اکثر نقاط دنیا برای اصلاح آموزش عمومی بر این دیدگاهِ غالب استوار است که آموزش عمومی در یک موقعیت بحرانی قرار دارد و با توجه به شکست‌های درونی خود نیاز به تجدید ساختار دارد. در تضاد با این...

    راهبرد ایجاد مانع و محدودیت اِعمال شده توسط آقای رجب طیب اردوغان برای مقابله با سلطه سنتی نظامیان بر زندگی سیاسی مانع از کودتای نافرجام ژوئیه گذشته نشد.  رئیس جمهوری ترکیه که از این آزمون و زورآزمایی پیروز بیرون آمد، به عملیاتی گسترده برای تحکیم قدرت خود دست زد.  این کار با پذیرش این خطر انجام شد که ارتش که در دو عرصه مهم نقش دارد دچار تفرقه و ضعف شود. اقدام به کودتای ١٥ ژوئیه ٢٠١٦ در ترکیه نشان می دهد که ارتش تاچه حد بازیگری مهم و توانا در برهم زدن تعادل نیروهای سیاسی است.  این نهاد تاسیس شده درسال ١٩٢٣ ،  وارث دیرینه مدرن سازی نیروهای عثمانی درسال ١٨٢٦ بود که نیروی نظامی عمده ای به حساب می آمد.  ازنظر شمار، ارتش ترکیه   شامل ٨٠٠ هزارتن (یک ونیم میلیون تن درصورتی که نیروهای ذخیره و شبه نظامی نیز جزء آنها به حساب آیند)، هشتمین...

تعییرات اقلیمی  تصویر: وندی براون   تیم شنک  برگردان عاطفه اولیایی   مصاحبه ی تیم شنک با وندی براون در باره ی کتاب وی « فراموش کردن مردم: انقلاب مزورانه ی  نولیبرالیسم»    « به یمن جهانی شدن ... دنیا توسط نیرو های  بازار اداره می شود.» الن گرین اسپن    تغییرات اقلیمی، دولت های رفاه اجتماعی نا موفق، بحران مالی سال ۲۰۰۸، عدم تساوی سرسام آور درآمد ها، یأس سیاسی، فیلم های مهوع  با میلیاردها ها دلار درآمد، و سایت های دوست یابی  فقط چند نمونه از هدایای نولیبرالیسم اند. ولی نولیبرالیسم واقعا چیست؟  یک نظریه ی اقتصادی؟ انتقام طبقه ی  حاکم در  نظام سرمایه داری؟ یا شاید بیماریِ نیرنگ باز تری؟ وندی براون در کتاب اخیرش: «فراموش کردن مردم: انقلاب مزورانه ی نولیبرالیسم» به مطالعه ای تاریخی، فلسفی و مباحثاتی در مورد نولیبرالیسم  پرداخته است. علیرغم آن که بسیاری در مورد نولیبرالیسم نگاشته اند، وندی مواردی  را بررسی می...

سرژ حلیمی ترجمه   باقر جهانبانی   سر مقاله خود آموز جدید انتقادی «لوموند دیپلوماتیک: توضیح اقتصاد به گونه ای تازه وبدیع» در سال ١٩٩٠ لشکری از کارشناسان بین المللی به بالین روسیه رفتند. و بیست سال بعد راهی یونان شدند. روسیه نزدیک بود که از زیر درمان شوک تجویز شده، زنده بیرون نیاید: تورم افسار گریخته، غارت دارائی های دولتی( خصوصی سازی ها)، کاهش شدید میانگین عمر. و یونان ..... از سال ٢٠١٠ تا کنون، یک چهارم  ثروت ملیش را از دست داده است.   چگونه یک رشته معتبر دانشگاهی چون اقتصاد توانست با چنین خطا های وحشتناکی در تشخیص راه حل همراه شود ؟ وچگونه می تواند از مسئولیت رنج و نا بسامانی ایجاد شده که ادامه هم دارد، خود را برهاند؟ برخی از سر شناس ترین اقتصاد دانان، نفوذ خود را از طریق صندوق بین المللی پول، بانک جهانی، بانک مرکزی اروپا، سازمان همکاری وتوسعه اقتصادی اعمال...

پولانتزاس، نیکوس، طبقه در سرمایه‌داری معاصر، ترجمه حسن فشارکی و فرهاد مجلسی‌پور، نشر رخ‌داد نو، 1390 نیکوس پولانتزاس یکی از نظریه پردازان چپ تاثیر گذار در نیمه دوم قرن بیست است که او را عمدتا برای تحلیل‌هایش از مفهوم طبقه و آنالیز هایش از شرایط به وجود آمدن دولت‌های خاص نشیر دولت‌های فاشیستی یا دیکتاتوری‌های نظامی می‌شناسند. این کتاب (طبقات در سرمایه‌داری معاصر) به بررسی برخی از مهم‌ترین و حساس‌ترین وجوه ساختار طبقاتی در سرمایه‌داری متاخر (در دوران او)می‌پردازد. کتاب درواقع صورت مجموعه مقاله را دارد. برخی از این مقالات نظیر  مقاله کار مولد و غیر مولد: خرده بورژوازی جدید و طبقه کارگر و همچنین مقدمه کتاب در کارنامه نظری پولانتزاس نقش بسیار مهمی دارند. مسیر تحلیل او در این کتاب از تحلیل خود طبقه آغاز شده و در ادامه به تحلیل طبقه سرمایه‌دار در بستر مناسبات جهانی سرمایه می‌پردازد. آنالیز او در بخش بعدی به بررسی خرده بورژوازی معطوف...