مسعود پورهادي گیلان در شمال ایران، بین سلسله کوه‌های البرز غربی و دریای مازندران قرار دارد. این ناحیه تاچند قرن گذشته، نام واحد و قلمرو ثابتی نداشت و بنا به برخی شواهد تاریخی، در زمان پادشاهی‌ساسانیان و پس از آن در سده‌های نخستین پس از اسلام به نام «دیلم» یا «دیلمان» شهرت داشت وبعدها به تدریج نام «گیلان»جایگزین دیلم گردید. به طوری که در اواخر قرن سوم هجری «ابن‌حوقل» در «صورة الارض» هنوز از آن به عنوان «دیلم» یا «دیلمان» نام می‌برد و آن را شامل مناطقی‌می‌داند که «از جنوب تا قزوین و تارم و قسمتی از آذربایجان و بخشی از ری و از شرق تا تبرستان ودیگر نواحی ری و از مغرب تا مناطق دیگری از آذربایجان و شهرهای آران و از شمال به دریای خزرمتصل و محدود است» (حکیمیان: 1364، ص 94) مردم مناطق نامبرده در طول تاریخ بنا به روایت اکثر مورخان، صاحبان اصلی البرز کوه بوده‌اند...