عباس زارعی مهرورز / لیلا شریفی مقدمه‌ای از مرجان یشایایی نزدیک به 4 دهه است بعد از وقوع انقلاب اسلامی برخی شهرهای ایران از سکنه یهودی خالی شده یا تعداد کمی را در خود جای داده‌اند. در شهرهایی مانند همدان، خوانسار، خمین، گلپایگان و کاشان و بابل و رشت و سنندج که روزگاری دارای محلات و جامعه ریشه‌دار یهودی بودند، امروز اثری از این جامعه نمی‌توان دید. به این ترتیب با مراجعه به آمارهای باقیمانده، می‌توان به جرات گفت تا چند دهه گذشته، یهودیان در سراسر خاک ایران از شمالی‌ترین نقاط تا بندر بوشهر پراکنده بوده‌اند. امروز با توجه به جریانات تفرقه‌افکنانه‌ای که در خاورمیانه شاهد آن هستیم، شاید واکاوی نحوه حضور یهودیان در پهنه کشور ایران نه فقط ارزش تاریخی داشته باشد، بلکه از این نظر نیز مهم باشد که در کشوری که اسلام قرن‌هاست حکومت می‌کند، چگونه اقلیت یهودی توانسته با اکثریت مسلمان هم‌زیستی کند. البته مراد کتمان...

نام همدان برگرفته از هگمتانه پارسي باستان است که در کتيبه بيستون توسط داريوش هخامنشي ضبط شده است. اين نام در زبان يوناني اکباتان ذکر شده است. ژرک دومرگان محقق فرانسوي مي‌نويسد: تنها شهر مهم اين ناحيه بدون شک شهر همدان و اکباتان باستاني، پايتخت مادهاست که هرودت آن را ديده و در کتيبه‌هاي ميخي اکباتانه است. همدان قدمتي بيش از 3 هزار سال دارد و هرودت مورخ معروف يوناني مبناي اين شهر را به ديااکو، نخستين شهريار ماد نسبت مي‌دهد. در آن زمان همدان را به نام هگمتانه (محل اجتماع) و سپس اکباتان مي ناميدند. در سال 550 ق. م اين شهر به دست کوروش، پادشاه هخامنشي به تصرف در آمد و در دوران هخامنشي، اسکندر، اشکانيان و ساسانيان از شهر همدان به عنوان پايتخت تابستاني استفاده مي کردند. همدان منطقه‌ای کوهستانی است و کوه الوند با 3 هزار 574 متر ارتفاع از مهمترین ارتفاعات این منطقه به حساب...