محیط ساخته شده ای که ما به عنوان انسان در آن زندگی می کنیم از اهمیت بسزایی برخوردار است. منظر معماری عمیقا سازنده ی زندگی ماست. از جهتی دیگر، معماری، همانگونه که امروز در محیط های شهری شده ی ما ایجاد شده، به همان صورت مبتنی بر دانش بسیار محدود ماست. "نظریه ی معماری" پست مدرن بوسیله ی تاریخ هنر قرار دادی تعیین شده است. مفهوم کم دامنه ی این نظریه از ارزشهای زیبایی شناسی، مانع تحقیقات و استدلال های علمی و با قضاوت هایی از سر سلیقه ی ذهنی، شده است. وضعیت فراخ تر انسان، یکپارچه نیست. بشر تنها به گونه ای حاشیه ای به عنوان مصرف کننده آشکار و با نیازهای کارکردی استاندارد شده، به نمایش درآمده است. در نتیجه، انسان شناسی معماری این امر را که افق های نظری بایستی گسترده تر شود، حفظ کرده است. اصطلاح معماری در مسیرهای جدیدی بوسیله ی ادغام در ابعاد انسان...

«خانه» به‌مثابه پرشمارترین بنایی که در عالم ساخته می‌شود، موضوع کم‌شمارترین پژوهش‌های بنیادی و ماهوی بوده است. خانه، مهم‌ترین دست‌ساخت انسان در طول تاریخ و متضمن بقا، سرشت وجودی و انسانیت انسان بوده است چراکه نیاز ضروری انسان به سرپناه و سکونت، ارتباط مستقیم با ماهیت وجودی او دارد. انسان‌ها در خانه‌های‌شان سکنی می‌گزینند و خانه، بازتاب‌دهنده‌ی افکار، رؤیاها، جهان‌بینی‌ و آرزوهای ساکنانش و مظهر نسبت آنان با مقوله‌هایی چون خداوند، خویشتن، دیگران، گذشته، حال، آینده و سعادت است. خانه‌ها همزمان که ساخته‌هایی پاسخ‌گو به اهداف مورد نظر هستند، تجسد مادی و کرانمندی از نحوه‌ی هست‌بودن – ما – در جهان هستند. آن‌ها واسطه‌ای مادی میان انسان و عالم بی‌کران، میان عمومیت و صمیمیت، همه و هیچ‌کس، هستند که در ساختارهای از پیش‌تعریف‌شده‌ی اندیشه‌ی هر مردمان تحت عنوان «فرهنگ»، معانی را خلق، حفظ و به‌طور ضمنی و ناخودآگاه به ساکنان و مخاطبان خود منتقل می‌کنند. انسان‌ها بیشترین زمان عمر خود...

بهتر از بی‌قانونی! پرداختن به مباحث ساختارى يكى از اصول مهم در ساخت‌وسازهای كلان شهرى است كه نياز به كارشناسانى كلان نگر نيز دارد. يكى از معدود آشنايان به اين رشته دكتر «داريوش کاظم‌زاده صميمى» است . او حالا خود را نه‌تنها يك شهرساز، كه يك انسان گرفتار در چنبره معضلات شهرى چون تهران می‌داند و می‌شمارد...  -متولد۱۳۱۶خرمشهر   -فوق‌لیسانس معمارى از دانشكده هنرهاى زيبا دانشگاه تهران، ۱۳۴۳  -اولين دكتراى شهرسازى از دانشكده هنرهاى زيبا دانشگاه تهران، ۱۳۴۸  -كارشناس شهرسازى دفتر فنى وزارت كشور از ۱۳۴۳ تا ۱۳۵۳   -تهيه انواع طرح‌های هادى شهرى براى شهرهاى يزد، كرمان، سارى، خوانسار و…  -عضو هیئت‌علمی مؤسسه تحقيقات و برنامه‌ریزی علمى و آموزشى (وابسته به وزارت علوم) از سال ۱۳۵۳ تا ۱۳۶۰   -عضويت در گروه كالبدى وزارت علوم و آموزش عالى تا سال ۱۳۷۱ سال بازنشستگى  -تهيه ضوابط و معيارهاى ساختمان‌های آموزش عالى و…  -دو سال عضو هیئت ژورى رشته معمارى دانشگاه...

یک سال پس از درگذشت لوکوربوزیه، سخن راندن علیه برخی مبانی معماری و شهرسازی مدرن نیاز به شهامت کمتری داشت. «پیچیدگی و تضاد در معماری» در زمانی مطرح شد که سران معماری مدرن آرام آرام از میس فن در روهه فاصله می‌گرفتند و توجه به جامعه‌شناسی زمینه را راه‌حل بهتری برای پاسخ‌گویی به عملکرد می‌یافتند. آنچه رابرت ونتوری در ۱۹۶۶ مطرح کرد، سال‌ها پیش‌تر در آثار معمارانی چون لویی کان و آلوار آلتو محقق شده بود، اما گویی در دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی، تلاش برای مطرح کردن نظریة جدید، خود بیش از محتوای نظریه اهمیت یافته بود. اهتمام کریستوفر الکساندر در جهت مطرح کردن نظریه جدید، که چند بار با خطا همراه شد و صفت «بد مست نظریه‌پردازیِ معماری» را از پیتر آیزنمن نصیب خود کرد، شاهد این ادعا است. آنچه را ونتوری در پیچیدگی و تضاد در معماری مطرح کرد، نه می‌توان مبانی جدیدی برای ساختِ معماری برشمرد...

مایکل گریوز هتل دلفین جهان والت دیسنی در Orlando ، Florida مایکل گریوز در سال 1934 در Indianapolis ، ایالت Indiana امریکا متولد شد. او در دانشگاه Cincinnati ، ایالت اوهایو و در دانشگاه هاروارد تحصیل کرد. پس از کار درآکادمی امریکایی در رم به عنوان دستیار آموزشی به مدت 2 سال، کارش را در Princeton ، ایالت New Jersey آغاز کرد. او در سال 1972 استاد دانشگاه Princeton شد. به زودی گریوز در حرفه اش به عنوان یکی از پنج معمار نیویورک شناخته شد، یک گروه از معماران جوان که عمدتا طرحهای مسکونیشان یادآور معمارسویسی ، لوکوربوزیه ، در { کاربرد} هندسه انتزاعی بودند.  گریوز سبک عقلانی(خردمندانه) که توسط لوکوربوزیه معرفی شده بود را در دهه 1920 در یک سبک نئوکلاسیک دوباره معنا کرد. در اواسط دهه 1970، گریوز کمتر به ریشه های مدرنیسم علاقه مند بود و طیف وسیعی از پراکنده گزینی که او در آن فرمهای تاریخی...

  پروژه عکاسی درس انسان شناسی پروژه بازار سنتی شهر سنندج شادمان اردلان   واژه بازار سرگذشتی را پشت سر نهاده است که به آن روحی فراتر از یک معنای واحد و مشخص داده است. امروزه در گفتمان های اقتصادی بزار به برخورد تولید کننده و مصرف کننده برای تبادل کالا یا خدمات گفته می شود. معنای گذشته آن نیز ( دست کم زمانی که بطور خلاصه عنوانش می کنیم) چندان دو روز این معنا نبوده است. در کشور هایی مانند کشور های اروپایی که واژه بازار به یمن فعالیت های هنری و غیره تحت عنوان دوره شرق شناسی کم و بیش برای همه آشناست، این واژه توأم با روحی شرقی و اسرار آمیز از سبک خاص معماری باشکوه بازار و صداهای بلند فروشندگان که محصول خود را فریاد می زنند تداعی می شود. واژه بازار از واژه پارسی میانه وازار و از واژه پارسی باستان پاچار سرچشمه می گیرد....

آلما رنجبر   تصویر، مرکز خرید  Itäkeskus  در هلسینکی فنلاند اثر پالاسما این متن به عنوان متن همراهی کننده پاورپوینت، و حاوی مطالبی در خصوص معماری وضعیتی و فرهنگی و مصداق‌هایی درباره معماری چندحسی در جامعه ایران است که برای ملموس‌تر کردن نظریه‌های موجود در پاورپوینت ارائه می‌شود. کتاب چشمان پوست مهمترین اثر یوهانی پالاسما است که حاوی مهم‌ترین آرای پدیدارشناسانه او درباره معماری چندحسی است. هرچند که نگرش پدیدارشناسانه او در آثار بعدی‌اش مانند "دست متفکر"، "مواجهه‌های 2" و "تصویر مجسم" همچنان ادامه یافت ولی با این وجود کتاب چشمان پوست همچنان مهمترین اثر پالاسما در زمینه نظریه معماری و رویکرد پدیدارشناسانه به معماری به شمار می‌آید. در نتیجه آزمون ناموفقی که معماری مدرن با آن مواجه شد و انتقادات فراوانی که به غیر حسی بودن آن وارد شد پالاسما رویکرد معماری چندحسی را وارد حوزه معماری کرد. به دلیل اینکه در پاورپوینت تا حدودی نظریه‌های پالاسما معرفی شده...

معمار مصلا محمد شمخانى خیلی‌ها باور نمی‌کنند كه دكتر «پرويز مؤید عهد» ۱۷ سال در ايران حضور دارد و از حضور او نه خبرى هست و نه آن‌چنان يادى. تنها می‌بینند كه ديوارهاى سيمانى مصلاى بزرگ تهران در هياهوى اين شهر بی‌آغاز و انجام بالا می‌رود و كامل و کامل‌تر می‌شود و به «اقامت» نزدیک‌تر. پس پشت همه ديوارها و طراحى چشمگير آن، اما چهره مردى پيداست كه همت خاصى در احياى معمارى ايران پس از اسلام داشته و دارد و نوآوری‌ها و نو گویی‌هاى او همراه با حفظ ظرايف و لطايف تاريخى و ملى زبانزد جامعه مهندسى و معمارى ماست......   - متولد اول اسفند ۱۳۰۸ تهران - دكتراى معمارى از بوزار پاريس - دكتراى شهرسازى از سوربن - تدريس در دانشكده هنرهاى زيبا دانشگاه تهران ـ دهه چهل ـ - رئيس دانشكده هنرهاى تزئينى ۱۳۵۲ ـ ۱۳۴۸ - دريافت نشان درجه اول معمارى از دانشكده سلطنتى انگلستان در...

  سخنرانی ناصر فکوهی در خانه هنرمندان / زیبایی شناسی خلاء  و معماری: درآمدی بر زیبایی‌شناسی «نساختن»  / 21 خرداد 1397 / ساعت 16 تا19 چکیده: اگر برپایه ریشه‌شناسی زبان‌شناختی به معماری و درکی که نسبت به آن در ذهنیت عمومی یا حتی در نزد بسیاری از متخصصان وجود دارد، بنگریم، باید از هنر ساختن سخن بگوییم: تعبیری تئولوژیک از  تبدیل «هیچ» به «چیز» (ex nihili)  یا تعبیری فناورانه (technè) در دگرگون کردن یک «چیز» به «چیز» دیگر. این معنی را در ریشه یونانی – رومی واژه «آرشیتکت» (استاد ِسازنده) و بر پا کننده یک «سرپناه» و در واژه «معمار» خود باز می‌یابیم.  بنابراین در زنجیره‌ای که می‌توان در میان مفاهیمی چون «خلاء»، «سکوت»، «سکون»، «تاریکی» و... ارائه داد زنجیره «آکندگی»، «صدا»،«حرکت»، «روشنایی» در سطح نخست تحلیل، یک رابطه ساختاری را تعریف خواهند کرد که  باید در دو سویش منفی و مثبت را قرار داد. تعبیر این دیالکتیک در  انسان‌شناسی،...

سوزان هال (Suzanne Hall) دانشیار دپارتمان جامعه‌شناسی مدرسه اقتصاد و علوم سیاسی لندن (LSE) است. او علاوه بر این، مدیر «برنامه شهرها»ی این دانشگاه هم است. حوزه‌های مطالعاتی او به نقل از سایت LSE  عبارت‌اند از: شهر، شهرسازی، تبعیض، مردم‌نگاری، حاشیه‌ای شدن، اقتصادها و فضاهای خیابانی چند قومیتی، دانش پسااستعماری، مهاجرت شهری، چندفرهنگی شهری، شهری‌شدن و متدهای بصری. هرچند اطلاعات دقیقی درباره پروژه‌های پژوهشی او در شبکه اینترنت وجود دارد، اما اطلاعات بسیار اندکی درباره زندگی شخصی و حتی تحصیلی او وجود دارد. در این‌جا، مرور مختصری خواهم داشت بر علائق پژوهشی او و در نهایت منتخبی از آثار او را مرور خواهیم کرد. هال، در اکثر کارهایش به شیوه‌ای مردم‌نگارانه در پی توصیف و تحلیل شهر است. موضوعاتی که او برگزیده، نحوه توصیف و تحلیلش و بالاخره شیوه کار میدانی او می‌تواند برای علاقه‌مندان به حوزه مطالعات شهری و به ویژه روش مردم‌نگاری شهری مفید باشد. هال را هرچند...

رعنا توتونچی- ریحانه رنجکش کافه ها از جمله فضاهایی هستند که می توان با بررسی آنها میان اندیشه تاریخی، معماری، حوزه اجتماعی و فلسفی جامعه در یک زمان خاص پیوند ایجاد کرد. کافه ها بخشی از زندگی شهری اند، محیطی که می توان با بررسی آن به کشف زندگی اجتماعی پرداخت. کافه، یعنی آن نوع فضای عمومی که احتمالا ورژن های ابتدایی آن را می توان از حدود دهه ی 30 خورشیدی در شهرهای بزرگ ایران سراغ کرد، توسعه مدرن یا روزآمد قهوه خانه های سنتی ایرانیست. توسعه، یعنی کافه، قهوه خانه سنتی را ارتقا داده و تصحیح و تکمیل کرده است. کافه، اقشار بیش تری از مردم را به خود راه می دهد؛ تابوها شکسته می شود، زن ها که تقریبا جایی در قهوه خانه سنتی نداشتند، بالاخره به کافه ها می آیند و اقشار فرهیخته تر مردم هم در کافه ها حضور می یابند. 90 سال قبل، در...

محمد شمخانى مهندس «محمد مهريار» از آدم‌هایی است (بود) كه سخت می‌شود با آن‌ها حرف زد و حرف زدن درباره‌شان هم به همان اندازه سخت است. اين را نه تعريف و تعارف‌های روزمره، كه سنگينى حضورش به آدم می‌گوید و آن سكوتى كه سخت می‌شکند و اغراق اگر نباشد، خيلى سخت هم به دست می‌آید......... - متولد ۲۳ارديبهشت ۱۳۱۸ - فارغ‌التحصیل رشته معمارى از دانشكده هنرهاى زيباى دانشگاه تهران - همكارى در بازسازى ارگ تاريخى بم در دهه چهل - مهندس معمار در کاوش‌های معبد آناهيتا (قبل از انقلاب) - كاوش در معبد آناهيتا و محوطه تاريخى بيشاپور (بعد از انقلاب) - همكارى در بسيارى از کاوش‌های باستانى در جای‌جای ايران - كارشناس برجسته در بخش‌های مختلف و برنامه‌های متعدد سازمان ميراث فرهنگى - صاحب كتاب نقشه شهرهاى ايران - تدريس در اغلب دانشکده‌های تخصصى معمارى و مرمت - جزو شوراى ثبت آثار و بناهاى تاريخى - عضو هيأت علمى...

  از آن حیث که سکنی‌گزیدن انسان بر زمین، مهم‌ترین وجه ذاتی وجود اوست، نحوة سکنی‌گزیدن او ارتباط مستقیمی با مسألة «سعادت» وی پیدا می‌کند و از این منظر، با مفهوم «خیر و شر» گره می‌خورد. فضاهای ساخته‌شده به دست آدمی از ازل تا امروز، و نیز فضای مابین آن‌ها، ماهیتاً تجسد جهان‌بینی، ایدئولوژی و ساحات اندیشة وی و مبتنی بر تفسیر او از عالم و ارکانی چون زمان، مکان، ازلیت، ابدیت و اسطوره‌هایش است. در دنیای سنتی، مفهوم فضا و ساختارها، نهادها، رفتارها، تجارب و قدرت‌های سازنده‌اش به‌نحوی تعریف می‌شد که در راستای امر معنوی قرار می‌گرفت و نسبت مستقیم با امر اخروی پیدا می‌کرد. همة آنچه در اهرام مصر، معماری بین‌النهرین، معماری بومیان آمریکای جنوبی، معماری شرق دور و معماری ایران می‌توان دید، برآمده از همین نگاه معنوی به انسان و سرنوشت اوست. این امر در معماری مسیحیان نیز ادامه پیدا می‌کند و کلیسای سن پیتر را می‌توان...

  الناز پوریمین ادراک حسی کودک از محیط به‌زعم نایسر "ادراک، فرایند کسب اطلاعات از محیط اطراف انسان است. این فرایند فعال و هدفمند است. ادراک نقطه‌ای است که شناخت و واقعیت به هم می‌رسند". برای تشریح و تبیین چگونگی ادراک محیط، تلاش‌های زیادی شده است که مبانی نظری طراحی محیط را تحت تأثیر قرار داده است. طراحان همیشه در فهم نظریه‌های ادراک با مشکل مواجه بوده‌اند و نظریه‌های متعدی در این باب به اشتراک گذارده‌اند. بحث احساس و ادراک در روان‌شناسی امروز تحت عنوان ادراک حسی بر اساس دستاوردهای علوم تجربی و به‌خصوص فیزیولوژی در روان‌شناسی تجربی مطرح می‌گردد. در این علوم، ادراک حسی به‌عنوان فرایندی است که از واقعیت محرک‌های فیزیکی و شیمیایی محیط آغاز می‌شود و با چگونگی واکنش موجود زنده و تحلیل و تفسیر روانی که موجب سازش آن با محیط خود می‌شود، خاتمه می‌یابد [1]. انتقال اثر محرک از گیرنده حسی به سیستم اعصاب مرکزی،...

پیر سانسو برگردان ناصر فکوهی و زهره دودانگه شکل‌های قدسی شهر در حقیقت شکل های امر قدسی خاص شهر در تاریخ انسان ها کم بوده‌اند. ما در اینجا مصداق های گوناگونی می‌آوریم که آگاهانه کوشیده‌ایم که آن‌ها دوران‌ها، منابع، جهان بینی‌های مختلفی را نشان دهند، سپس بر ضمانت‌های قدسی که به نظر ما حقیقی‌ترین آن‌ها آمده‌اند، انگشت گذاشته‌ایم. یک امر قدسی که شهر را نفی اما هدایتش می کند در قرون وسطا، شهر خود را به سود دغدغه‌ای بالاتر نفی می‌کند: گشایش به سوی خدایی متعالی؛ بدین ترتیب تحقق خویشتن یا شهر، فی نفسه، به مرتبه دوم اهمیت نزول کرده و یا دست کم می‌توان گفت این تحقق از خلال حرکت در شهر به وجود نمی‌آید: به نظر می‌رسد تقلید از حضرت مسیح و کناره گرفتن از جهان، راه مطمئن‌تری برای این تحقق باشد. این شهر قرون وسطایی هدایت شده است، زیرا در قلب خویش با خداوند رابطه دارد و...

  رضاسیروس صبری و علی اکبری کريستوفر الکساندر در کتاب «يک زبان الگو» اعلان ميدارد که با روش پيشنهادي در آن کتاب، ميتوان با کمک همسايگان شرايط محله و شهر خود را بهبهود بخشيد؛ ميتوان با کمک اين روش و با همفکري فاميلْ خانهاي را براي خود طراحي کرد. همچنين ميتوان با همکاري ديگران يک دفتر کار، کارگاه و يا ساختماني با کاربري عمومي مانند يک مدرسه طراحي نمود. ضمناً ميتوان اين روش را در فرايند ساخت نيز مورد استفاده قرار داد. واژگان اين «زبان» پديدههايي به نام الگو هستند. هر الگو مسئلهاي که چندين بار اتفاق افتاده است را تشريح ميکند و سپس راهحل ريشهاي مسئله را قابليت استفادة بيشمار از آن الگو بدون آنکه حتي يکبار نيز تکراري باشد، معرفي مينمايد. الگوها تصاويري چون کهنالگوها هستند. هر الگو توضيحاتي را براي معرفي به همراه دارد. اما هيچ الگويي پديدهاي مجزا نيست. هر الگو در پشتيباني و رابطه با...

  معراج شریفی و آناهیتا اویارحسین   شناخت شهر دامغان، پژوهشی تفصیلی درباره تاریخ، جغرافیا و معماری شهر دامغان است که نگارندگان در پروژه اینفوگرافی دامغان -که پیش تر در وبگاه انسان شناسی و فرهنگ منتشر شد- به آن دست زده اند. فایل کامل این پژوهش و همچنین لینک های مربوط به اینفوگرافی در زیر ارائه شده است     Download PDF File Here   دامغان نگاری: شکل ­گیری و سیر تحول شهر دامغان دامغان نگاری: بناهای تاریخی شهر دامغان          

  میله‌های چوبى زندان! محمد شمخانی پارك ساعى اگر نگوييم بهترين، بزرگ‌ترین تابلويى است كه «حسين محجوبى» تا به سن ۷۴سالگى، به كمك خدا آفریده است و همين هميشه و همواره ما را ياد تابلوهاى مينياتورى او می‌اندازد.محجوبى تقريباً تمام دنيا را گشته است و از آن همه، سبزی‌هایش را به خاطر سپرده و در تابلوهايش پياده كرده است........ متولد ۱۳۰۹ لاهيجان فارغ‌التحصیل رشته نقاشى از دانشكده هنرهاى تزئينى دانشگاه تهران ۱۳۳۸ برگزارى ۳۸نمايشگاه انفرادى نقاشى در گالرى صبا، بورگز، سيروس (پارس)، سن پل (استكهلم)، انجمن فرهنگى فرانسه، بنگستون (استكهلم)، موزه هنرهاى معاصر تهران و... شركت در بسيارى از نمایشگاه‌های گروهى در كشور و خارج از كشور خلق آثارى در زمينه معمارى، پارك سازى و فضاى سبز مثل پارك ساعى تهران و... تأسيس گالرى «آشيان نقش و مهر» كسانى كه توى اين شهر شلوغ سراغى از فضاهاى سبز گرفته باشند و از آنجا سرى به پارك ساعى زده باشند، تابلوهاى...

 کریستوفر الکساندر معمار و ریاضیدان مشهور اتریشی شاید یکی از تأثیرگذارترین نظریه‌پردازان معماری و شهرسازی در دوران معاصر باشد که نظریه‌های خود را در کالبدهای معماری ارایه و توانسته خود را به عنوان معمارِ مؤلف مطرح نماید و به این ترتیب طرفداران فراوانی در سراسر دنیا بیابد. اما شهرت فزایندۀ او به دلیل انتقادهای تند و بی‌رحمانه‌اش بر معماری مدرن و در مقیاسی کلان‌تر، دوران مدرن و لحن مطمئن و مقتدرانۀ او در تبیین نظریه‌اش است. هر چند که او در ابتدا نیز تحت تأثیر روح زمانه به دنبال زبانی ریاضی‌وار برای معماری مطلوب بود، اما او در نوشته‌های سال‌های اخیرش، به ويژه پس از انتشار کتاب شهر درخت نیست، آشکارا اعلان کرده که باورش به روش‌های ریاضی به منزلۀ مبنایی برای طراحیْ کاهش یافته است. این موضوع می‌تواند در نتیجۀ بیش از سی سال تحقیق، مشاهده و تجربه برای او حاصل شده باشد. در این مدت، او به مشاهدۀ...