مقدمه: از مدرسه ی جمهوری تا مدرسه ی مردم سالار فرانسوا دوبه، جامعه شناس می گوید:« اگر یک معلم یا دانش آموز دهه ی پنجاه، امروز به مدرسه برمیگشت، بعد از بهت و حیرت اولیه، احساس می کرد قدم به دنیایی کاملا جدید گذاشته است. دیگر نه دانش آموزان را می شناسند، نه معلمان را، نه همکلاسی ها را، نه برنامه های درسی را، نه ابزار آموزشی، نه نحوه ی اداره ی کلاس درس توسط معلم، نه شورای نظارت بر مدرسه و نه هیچ کدام از ارکان دیگر را...» البته لازم به ذکر است که همه با این نظر موافق نیستند. اتفاقا برعکس، گروهی نظام آموزشی فرانسه را متهم به بی تحرکی و ایستادگی در برابر تحولات جامعه می کنند. بحث در مورد نهاد آموزش و پرورش همیشه در فرانسه در جریان بوده است. گروهی معتقدند این نهاد نمی تواند خود را با نیازهای روز جامعه همراه کند و...