نوزاد انسان از همان ماه های آغازین زندگی تصور می کند، پیش دستی به خرج می دهد، به دسته بندی و محاسبه می پردازد، قوانین فیزیک را می شناسد و نشانه هایی از نوعی حس اجتماعی از خود نشان می دهد. این کشف که به میزان زیادی مرهون فنون نوین بررسی های تجربی است، درک ما از شناخت بشری را دگرگون می کند: محققان تا مدتها برای درک کودکان به مشاهده کنش های آنها بسنده می کردند. ژان پیاژه (1980- 1896) نیز برای اشاره به مرحله سنی 2-0 سال از عبارت "حسی- حرکتی" استفاده می کند. بررسی مفاهیم و اصول شناختی مخصوص کودکان بزرگتر بود. با اینهمه، اگرچه عملکردهای کودکان اغلب بسیار ناشیانه اند، اما پژوهشگران امروز دریافته اند تنها با این مشاهده می توان به سنجش هوش واقعی آنها پرداخت. برای ارزیابی هوش کودکان، باید به نگاه آنها نیز توجه کرد، به بیان دیگر به واکنش های دیداریشان به...

داوید لوبروتون برگردان ناصر فکوهی مرگ نیز می‌تواند به گونه‌ای رهایی تعبیر شود که دارای معنای ارزشمندی است، برای نمونه در نزد ی. بولی که می‌پذیرد قربانی شود تا مبادا زیر شکنجه در هم‌شکسته و دوستان خود را افشا کند. او در نوشته‌هایش در چندین صفحه تحمل‌ناپذیر تشریح می‌کند (56 و بعدی) که چگونه تلاش می‌کرد به محض آنکه نگهبانان دقت کمتری داشتند خودکشی کند. او بارها مچ دستان خودش را با یک تیغ بریده بود، خونریزی شروع شده و او خود را آماده مردن کرده بود اما خون بند آمده بود. در دفعات بعد عمیق‌تر مچ‌هایش را بریده بود اما دستانش هرچه بیشتر مقاوم می‌شدند. سپس تلاش کرده بود که رگ گردنش را بزند. « خواننده ممکن است فکر کند من دیگر دیوانه شده بودم. در حالی که چنین نبود : می‌توانم با اطمینان بگویم که هرگز کنترل خود را بر اعضایم از دست ندادم و هر حرکتی که...

تقدس در شهرهای سده میانه در شهرهای قرون وسطی جدایی کامل میان تاثیر نیروی ماورایی بر زندگی زمینی و شهرها اتفاق می افتد. و تنها عنصر کلیسا و متولیان آن عامل و فرصت ایجاد ارتباط میان دو جهان هستند. به همین دلیل کلیسا نقش یگانه و ویژه ای دارد و در مرکز شهر قرار میگیرد. در سالهای میانه، در ایتالیا، بیشتر فضاهای باز عمومی در ارتباط با کاتدرال و کلیساها شکل میگرفته اند تا فرصت تجمع مردم بیشتری را به دست دهد و همگان از موعظات واعظان الهی بهره مند شوند. تقدس در شهرهای امروز در طول تاریخ شهرنشینی، بیشترین شهرها تحت تاثیر دو نیروی اصلی شکل گرفته اند، از سویی نظم و نظام ماورایی، ساختار اجتماعی و فضایی شهرها را به شدت تحت تاثیر قرار داده و از سوی دیگر زندگی روزمره و نیازهایش در شکل دادن به فرم شهری موثر واقع میشود. در شهرهای امروزی تحت تاثیر تغییرات...

انواع مکان های مقدس اگر مکان مقدس برابر با جلوس جلوه قدس و ظهور الوهیت دانسته شود، پیش از هر مکان قدسی بیرونی، اولین ساحت قدس در درون آدمی است. در بسیاری از ادیان به حضور هر لحظه خداوند همراه با انسان اشاره شده است. در قران کریم آمده است که خداوند از رگ گردن به بشر نزدیک تر است که نشان دهنده آن است که حیطه روح انسان، اولین تجلی گاه خدایی مکان مقدس است. از سوی دیگر جایگاه اندیشه تقدس در ذهن انسان است، از این رو قابل حمل است و بر همین اساس می تواند کالبدی متحرک بپذیرد. (ارباب جلفایی, ص. 85) عده ای از بومیان استرالیا همیشه میله ای مقدس را با خود حمل میکنند تا هیچ گاه ارتباطشان را با عالم بالا از دست ندهند. بر همین اساس است که مکان مقدس الزامی به ثبات مکان جغرافیایی ندارد. در دنیای بیرون، از دیدگاه الیاده مکان...

چکیده پدیدارشناسی در ابتدا به صورت یک روش و سپس بعنوان مکتب فلسفی با نوع دیدگاه های خاص خود توسط ادموند هوسرل ارائه شد. گرچه پدیدارشناسی به مثابه نوع نگاه فلسفی تا پیش از این نیز در فلسفه آلمانی حضور دارد اما با اندیشه های هوسرل و هایدگر است که بطور نظام مند در قالب یک جریان فلسفی و فکری آغاز گردید. پدیدارشناسی در مقام استراتژی پژوهش در علوم اجتماعی ابزارهای خاص خود و نیز روش ویژه خود را داراست که با روح تحقیقات اجتماعی بویژه تحقیقات کیفی در انسان شناسی همخوانی دارد. این روش که با الهام گرفتن از برخی مهم ترین مضامین فلسفه هوسرل یعنی اپوخه، ایدیسیون و همدلی شکل گرفته است بعدها بصورت گام بندی شده برای استفاده در تحقیق کیفی توسط موستاکس در قالب هفت مرحله ارائه گردید که در این نوشتار به آن اشاره خواهد شد. بدیهی است برای روشن شدن مباحث و برخی روش...

مقدمه مفهوم تقدس و قدسیت و به دنبال آن پرستش نیروی جدا و برتر، قدمتی برابر با تاریخ بشریت دارد. اعتقاد به تاثیر قطعی نیروهای ناشناخته و دلایل نامعلوم ماورایی در زندگی انسان که از عدم شناخت کافی او نسبت به محیط پیرامونش حاصل شده است، در غالب نوعی ارتباط پرستش گونه با این پدیده ها مطرح بوده است. با افزایش علم بشر نسبت به علل رخداد پدیده ها در روندی بطئی مفهوم تقدس نیز دگرگون شده است. اعتقاد به خدایان گونه گونه ی پدیده ها، در هر زمینه که کنترلگران زندگی فیزیکی و جسمانی بشر بوده اند، جایگاه خود را در ادیان به خدایان اغلب واحدی داده است که اصول زندگی روحی و اخلاقی بشر را در جهت رشد و کمال فراتر از جسم، وضع میکند. مفهوم تقدس نه تنها در طول تاریخ بشر، محتوایی انتزاعی و ذهنی داشته که کالبدی برای ظهور در سطح زندگی روزمره نیز یافته...

ویلهلم رایش (Wilhem Reich) برگردان آرمان شهرکی کار درمانگری پیگیر و سنگین روی شخصیت انسانی به من آموخته که در قضاوتِ واکنش‌های انسانی باید سه لایه‌ از ساختارهای زیستی‌روانی biopsychicرا درنظر بگیریم. آنچنانکه در کتاب خود با عنوان تحلیل منش character analysisنیز گفته‌ام؛ چنین لایه‌هایی تجلّیِ طرز کار‌های سوا و مستقلِ توسعه‌ی اجتماعی هستند. در لایه‌ی سطحی، فردِ میانه‌حالی است که خوددار است مودب است عاطفی است و باوجدان. اگر این لایه با هسته‌ی مرکزی و طبیعیِ خود در تماسی بلافصل می‌بود؛ هیچ‌گاه شاهد یک تراژدی اجتماعیِ متعلق مربوط به حیوان، تراژدی‌ای به نام بشر، نمی بودیم. تراژدی آنجاست که چنین تماسی ایجاد نشده. این لایه‌ی سطحی از همکاری اجتماعی، با هسته‌ی زیست‌شناختیِ فرد در تماس نیست بلکه از طریق یک لایه‌ی دوم و واسط مشتمل بر رانه‌های حسادت، حرص، شهوانیّت، دیگر‌آزاری، و بی‌رحمی از لایه‌ی عمیقتر جدا شده است. این همان "ناآگاه" یا "سرکوب‌شده‌ی" فرویدی است؛و به زبان اقتصادی-جنسی...

داوید لوبروتون برگردان ناصر فکوهی و فاطمه سیارپور شکنجه پیش از هرچیز، هراس هولناکی است از قرار گرفتن زیر سلطه یک بی‌رحمی، بدون آنکه کم‌ترین کنترلی از بیرون وجود داشته باشد. تفاوت ِ هستی‌شناختی میان شکنجه‌گر و قربانی‌اش مطلق است؛ میان درد یکی، که به عاملی در سیراب کردن ِ [عطش] قدرت دیگری تبدیل می‌شود. شکنجه‌گر هیچ دردی احساس نمی‌کند و از این اختیار برخوردار است که با سرگرمی، درد را تا بی‌نهایت بر بدن دیگری بی‌دفاع تحمیل کند. او ارباب آسوده زمان است. و قربانی، آتشی از درد و رنج ِ نومیدی که شعله می‌کشد و او ناچار به تحملش است. و افزون بر خشونت‌های فیزیکی و اخلاقی که بر قربانی وارد می‌شود باید به گرسنگی، تشنگی، در‌هم ‌آمیزی‌های شرم‌آور [با محیط]، انباشتگی زباله‌ها، تحقیرها، کم‌خوابی، کثافت، قول دادن‌های ساختگی، حرف‌های ضدو‌نقیض، تهدید‌ها علیه خانواده‌اش،... روبرو شود: « فضایی از احتضاری پایان‌ناپذیر، فضایی که درون آن، سوژه خود را...

داوید لوبروتون برگردان ناصر فکوهی و فاطمه سیارپور 4- درد و شکنجه: در ‌هم شکستن «خود» «ما تمام دردهایی که شاید یک جلاد بتواند برهرنقطه از بدنمان برانگیزد، به خیال آورده وسپس با قلبی اندوه‌بار‌، آن‌ها را پشت سر گذاشته و پذیرفته‌ایم.» رُنه شار برگرفته از «خواب مصنوعی» برانگیختن درد شکنجه یعنی اِعمال یک خشونت ِ مطلق بر دیگری؛ یک دیگری که از هرگونه قدرتی برای دفاع از خود محروم و کاملا در کف اختیار جلاد خود قرار گرفته. از این زاویه، شکنجه را باید سر‌گونه‌ای (سرنمونه‌ای) از قدرت بر یک جامعه یا بر یک شخص به شمار آورد یعنی «مستقیم‌ترین و بلافصل‌ترین شکل سلطه انسان بر انسان، یا همان جوهره اصلی ِ امر ِ سیاسی» ( ویدال ناکه، 1972، 13). شکنجه در پی فشار وارد آوردن بر قربانی خود با درد است، آن هم با شدتی روش‌مند که تنها مرزهای آن، جنون یا مرگ است. شکنجه، اشتغالی تمام وقت...

داوید لوبروتون برگردان ناصر فکوهی و فاطمه سیارپور آنچه در روانکاوی مازوخیسم (خودآزارگرایی) نامیده می‌شود، رفتاری نسبتاً رایج است، گرایشی ناخودآگاهانه به قراردادن خود در موقعیت رنج کشیدن بدون آنکه کوششی برای خروج از واقعاً از خود نشان داد، گونه‌ای قراردادن خود در بن‌بست بی‌آنکه آن را خواست اما بی‌آنکه کاری برای مقابله با مشکلات خویش انجام داد. یک فرد مازوخیست یا خودآزار اخلاقی ناخوادآگاهانه خویشتن را در سرنوشتی قرار می‌دهد. او می‌خواهد خودش را برای «موقعیت‌ها»یی که داشته تنبیه کند، او همه زندگی خودش را صرف شکوه و ناله از وضعیت‌هایی می‌کند که قابل توجیه نیستند. او به خودش اجازه نمی‌دهد از موقعیت‌ها یا از خوشبختی‌اش لذت ببرد. برای مثال رئیس یک بنگاه اقتصادی که ناگهان پس از درگذشت پدرش که زیر سایه او زندگی می‌کرد، همه مسئولیت‌ها برگردنش می‌افتد. این فرد تقریباً بلافاصله به دردهای کمری دچار می‌شود که زندگی‌اش را به قول خودش به یک «جهنم» تبدیل...

بدن بعنوان یک ساحت معرفت شناختی و حسی دارای زبان خاص خود است، چنانکه وقتی زبان گفتاری عمل نکند یا سکوت رخ دهد، این زبان همچنان به دلالت‌پردازی با استراتژی‌های بیانی خود مشغول است. برای بررسی زبان بدن می توان از الگوها و روش های نشانه شناسی در جهت تحلیل بهره برد. به منظور درک بهتری از زبان بدن می توان ارتباط آن را درون یک فضا به منزله یک چیدمان از عناصر نشانه ای (ترکیب) پی گرفت. برای این منظور از عکس دیدار دونالد ترامپ با امپراتور ژاپن برای درک ارتباط میان بدن ها با یکدیگر و نیز بدن ها با فضا به عنوان یک سیستم و چارچوب نظم دهنده استفاده می شود. این تحلیل در چهار سطح صورت می گیرد: در سطح نخست نحوه جای‌گیری بدن‌ها از نظر تعداد به گونه ای است که در دو گروه سه نفره فضا را به دو سمت تقسیم کرده اند؛ در...

  ارشیا کیوانفر تعریف و توصیف انسان از هستی خویش در جهان پیرامونش، فراتر از سطح نظری و فلسفی، اثری بنیادین بر نحوه کنش و واکنشهای انسانی دارد؛ بدیهی است که این تعریف نمی تواند بدون ارتباط با دوگانه خود/ دیگری باشد. فلاسفه و اندیشمندان بسیاری به پژوهش در حوزه نظری شناخت انسان از هستی خویش و در پی آن شناختش از هستی دیگران پرداخته اتد. فراتر از این، بازتاب این شناخت را می توان در حوزهای کاربردی تری همچون سیاست، زبان و گفتمان، هنر و ...نیز مشاهده کرد. فهرست ذیل بیانگر پاره ای از منابع و ماخذ مرتبط با این مفاهیم است. مشاهده متن کامل مأخذشناسی در فایل پیوست: references-in-self-and-others-studies

سعدیه صالحی انسان شناسی پول و بازارهای مالی از گرایش های انسان شناختی است که به تازگی مورد توجه قرار گرفته است. قبلا زمینه های نظری کلاسیک انسان شناسی بازارهای مالی و پول تشریح گردید. در این بخش و در ادامه به مهمترین مباحث و نظریه های معاصر در زمینه انسان شناسی بازارهای مالی و پول می پردازیم. مقدمه به طور کلی می توان گفت که تحقیقات انسان شناختی متاخر در این زمینه تا حدی مسیر های تعیین شده توسط کلاسیک ها را دنبال کرده است. بعضی از انسان شناسان هنوز می کوشند موقعیت های محلی را از رهگذر یک روایت بزرگ به تاریخ جهانی مرتبط سازند که تمام بشریت را شامل می شود. این ایده که پول غربی جهان را متحد ساخته و تحت استعمار درآورده، با این وجود، از طرف سیل این استدلال ها که پول متکثرتر و ناپایدارتر از آن چیزیاست که منتقدان و حامیان آن می...

داوید لوبروتون برگردان ناصر فکوهی و فاطمه سیارپور فروید این پرسش را مطرح می‌کند که چرا برخی از بیماران نسبت به «درمان» مقاومت می‌کنند و برغم کوشش‌های درمانگران خود، نشانگان بیماری را در خود تقویت می‌کنند. «هرگونه پیشرفت جزیی که ممکن بوده یا واقعا در نزد بیماران دیگر به بهترشدن وضعیت آنها یا از میان رفتن نشانه‌های بیماری منجر شده، در مورد این بیماران به جای بهبود درد، به وخیم شدن وضعیت‌شان در درمان رسیده است» (فروید، 1973، 222). این بیماران چنان به نشانگان دردمند بیماری‌شان چسپیده‌اند که یک غریق به جلیقه نجاتش می‌چسبد زیرا برای آنها این درد بهایی است که باید برای تداوم یافتن هستی خود و گره‌گشایی از تلاش‌های درونی خود بپردازند، گره‌ها و تنش‌هایی که به آن آگاهی ندارند. فروید درباره این بیماران از نوعی «احساس عذاب وجدان [سخن می‌گوید] که پاسخ خود را در بیماری می‌یابد و نمی‌خواهد از این مجازات [درد] دل بکند، زیرا...

با نگاهی به کتاب سفرهای دوقطبی نوشته امیلی مارتین سعید اسلامی راد / ریحانه مطلبی مطالعات اتنوگرافیک در علم: امیلی مارتین نوشتارهای اتنوگرافیک همیشه از نوعی علاقه شخصی به مطالعه یک میدان آغاز می‌شود. هر پژوهشگری بنابر حوزه مطالعاتی خود و آشنایی و نزدیکی با یک اجتماع مشخص است که دست به پژوهش می‌زند. آشنا بودن با یک اجتماع علاوه بر شناخت درونی‌تر و عمیق‌تری که از میدان به دست می‌دهد به دلیل نزدیکی محقق با افراد درون میدان، نوعی از مشروعیت بخشی را هم به محقق به‌عنوان کسی که این توانایی را دارد تا از زبان ای این فرهنگ سخن بگوید می‌دهد و هم این امکان را موجب می‌شود تا از دید افراد مورد مطالعه شخص به دلیل نزدیکی با آنان راحت‌تر پذیرفته شود و در یک هم مشارکت گروهی فرایند پژوهش شکل بگیرد. در این میان نوشتار خودمردم‌نگارانه روشی است که این شکل از حضور در میدان را...

با نگاهی به کتاب سفرهای دوقطبی نوشته امیلی مارتین سعید اسلامی راد / ریحانه مطلبی چکیده در این نوشتار سعی شده است در ابتدا به چگونگی تکوین، بسط و توسعه مطالعات علم و فناوری STS در قالب آنچه جامعه‌شناسی یا فلسفه علم خوانده می شود، پرداخته شود. در این میان با برشمردن دیدگاه های دو نسل متفاوت از مطالعات علم و فناوری بر نسل دوم این مطالعات که با چرخش به انسان شناسی علم و فناوری توسعه یافته، نگاهی اجمالی میشود. در این میان آنچه در نسل اول هدف بررسی شیوه های تولید علم یا آنچه در اصطلاح آداب علم و تولید اجتماعی علم خوانده می شود است در نسل دوم این هدف به سمت نوعی چشم انداز فرهنگی از تولیدات علمی چرخش می یابد. در میان پژوهشگران این نسل است که انسان‌شناسی علم از رهیافت های متنوع و دیدگاه های مختلفی چون فمینیسم، محیط زیست، پست مدرنیسم، جهانی شدن...

داوید لوبروتون برگردان ناصر فکوهی و فاطمه سیارپور معنای عمیق درد از خلال پیچاپیچ‌ها و ابهام‌هایی می‌گذرد که خود رابطه فرد با جهان را تعیین می‌کنند. بخشی از وجود فرد به شدت در تمنای درمان است در حالی که بخشی دیگر از وجود او به درد وابسته است ولو آنکه او را به ستوه آورده باشد و این امر تا زمانی که راه سومی یافته نشود ادامه می‌یابد. بیمار که به نوعی از هم گسیخته است، در همان حال که مایل است از درد رهایی بیابد، اما ناخواسته در برابر این رهایی مقاومت می‌کند. ث.رابتو (1986) موضوع را در این جمله از زبان بیمار خلاصه می‌کند: «به من کمک کنید از این درد که آزارم می‌دهد خلاصم کنید، اما بگذارید برایم بماند که احساس بودن کنم». [گاه] وقتی پزشک به بیماران رضایت خود را از پیشرفت مداوای آنها اعلام می‌کند، برخی از آنها نگران و پریشان می‌شوند. گاه نیز آنها...