داوید لوبروتون برگردان ناصر فکوهی و فاطمه سیارپور فقیر مظفر به یاد میآورد که با چه هیجانی کتابی از ژ. کاتلن درباره مناسک او-کی-پا (نگاه کنید به صفحات پیشین) را میخواند. او همچنین رقص آفتاب سیوها را کشف میکند که در آن برای به نمایش گذاشتن خود از روشهای آویزان کردن [خود با قلاب] استفاده میکردند. چند سال بعد همراه با جیم وارد او یک او-کی-پا اجرا میکند و خود را در طول بیست دقیقه با قلابهایی که در سینهاش فرو کرده بود، آویزان میکند تا حالت خلسه دربیاید و «از بدن خود خارج شود»(وال، ژونو، 1989، 35). فقیر مظفر درباره کارهای خود از جمله او-کی-پا میگوید :«تو هیچ احاسی نمیکنی، بدن است که درد را احساس میکند و تو صرفاً بدن را تماشا میکنی که این احساس را دارد. اگر بتوانی آگاهی و دقت خودت را از بدنت جدا نگه داری، تقریباً میتوان گفت هر کاری با آن میتوانی...
داوید لوبروتون برگردان ناصر فکوهی و فاطمه سیارپور این گونه معلق نگه داشتنهای بدن را می توان در مواردی دید که طنابها با قلابهایی در پوست کسی جای بگیرند و دستیاران بلندش کنند. این تجربه به خودی خود هولناک است اما فرد نباید ترس به دل راه دهد. شکلهای سختتری هم هستند، برای نمونه معلق نگهداشتن کسی با قلابهای تیزی که در پوست سینه و پشتش فرو کرده باشند یا ایجاد حالتی مثل خفگی ِ نزدیک به وضعیتی که فردی هنگام به دار آویخته شدن از گردن دارد. این تجربه بهرحال نمیتواند بدون خطر بیش از بیست دقیقه ادامه پیدا کند. اما برعکس اگر قلابها را در همه جای بدن فرو کنند و با آنها او را بالا بکشند، ممکن است بتواند چندین ساعت این وضعیت را تحمل کند. این گونه معلقنگه داشتنها با دقت برنامهریزی میشوند، ولی به هیچ عنوان برای کاهش درد تنظیم نشدهاند. برنامهریزی بیشتر با دغدغه...
روزی که آموختیم در گلستان باهم حرف بزنیم، در ایران هم خواهیم توانست گفتوگوی «مسئله» با احسان مکتبی / رضا هرندی احسان مکتبی، پژوهشگر و روزنامهنگار ساکن شهر گرگان است. وی دکتری علوم سیاسی از دانشگاه آزاد تهران است. علاوه بر تالیف چند کتاب و صاحب امتیازی دو روزنامه با 17 سال سابقۀ انتشار، مدیریت پژوهش ادارۀ فرهنگ و ارشاد استان گلستان و عضویت در شورای فرهنگ عمومی و انجمن کتابخانه عمومی استان، جزیی از سوابق اوست. با احسان مکتبی، دربارۀ وضعیت فرهنگ، رسانهها و جراید در استان گلستان به گفتوگو نشستهایم. ● فضای کلی فرهنگی استان گلستان را چگونه ارزیابی می کنید؟ اگر نگاه مرا نسبت به برخی از مسائل بخواهید، میتوانم پاسخ بدهم؛ اما تا زمانی که این مسائل مبتنی بر اسناد کمی و علمی نباشد قابل استناد نیست. آخرین پژوهش فرهنگ عمومی در استان برای 14 سال پیش، یعنی اواخر چهار سال ابتدایی دوران ریاست جمهوری آقای...
داوید لوبروتون برگردان ناصر فکوهی و فاطمه سیارپور در منطقه «دکن» در هند، هر سال در ماه آوریل، زمانی که ماه تمام است، مناسک «باگاد» انجام میشود: یک مرد که جماعتش او را از بین قدیمیترین خانوادهها انتخاب میکنند، با قلابهای فلزی که درون پوستش در سطح کمر فرو کردهاند آویزان میشود. برای این کار از نوعی جرثقیل که یک عرابه آن را میکشد استفاده میکنند. انتخاب شدن برای این مناسک یک افتخار بزرگ است. فردی که انتخاب شده، در حالتی خلسهوار از این روستا به آن روستا، از این مزرعه به آن مزرعه میرود تا محصولات و نوزادان را تبرک کند و روستائیان به دیدارش میآیند که دعایشان کند. نویسنده مقالهای در این زمینه، که یک باستانشناس است، میگوید: «در تمام طول مراسم که شاهدش بودم، مرد در حالتی از شادمانی خلسهوار بود و هیچ نشانهای از درد در او دیده نمی شد» (کوسامبی، 1967، 111). قابل...
حسین ابراهیمی ناغانی ، سارا یزدان پناه * چكيده قفل و قفلسازي از اهميت ويژه و قابلتوجهي از مقولهي حفاظت و امنيت مال داشته و مورد توجه بسياري از صنعتگران سنتي و معاصر بوده است. اين هنر-صنعت نسبتاَ كهنسال از حيث نحوة ساخت و زيبائيهاي بصري جاي بررسي و تحقيق بيشتري دارد تا در اثناي آن به وجوه هنري و صنعتگري گذشتگان وقوف يافته و بر حفظ و پاسداري از اين ميراث گرانقدر كمر همت بنديم. اين پژوهش درصدد بررسي تاريخچه قفل و قفل سازي با تأکيد بر يکي از قديميترين و مطرح ترين مکانهاي ساخت اين ابزار حفاظتي، « چالشتر» ميباشد که در اين ميان معيارهاي خاص تکنيک، زيبايي و آسيبشناسي آن مورد بررسي قرار گرفته و نهايتاَ راهكارهائي جهت احياء اين هنر-صنعت كمتر شناخته شده و ارزشمند ارائه ميگردد. واژگان كليدي: قفل و قفلسازي، چالشتر، شيوههاي ساخت، زيبائي، آسيبشناسي. مقدمه قفل چالشتر عرصة چالش ظرافت و احساس...
پیمان متین مقدمه قرنهای متمادی، جهانِ غرب با این باور که پیشرفتِ مواد پایانناپذیر است، آرام گرفته بود. ماشینها، تلفنها و سیستمهای حرارت مرکزی همه و همه دلیلی است بر اینکه امروز، زندگی بسیار آسانتر از آن چیزی است که اجداد ما تجربه کردند. و با وجود اینکه آگاهیم جریانِ پیشرفت ممکن است یک جریان کند و ناهموار، با موانعی موقت باشد، اما حس میکنیم به همین ترتیب، در آینده نیز زندگی بسیار آسانتر از زمان فعلی است. نظریههای علمی، این باور را تقویت کردهاند. از دیدگاه دانشمندان ویکتوریایی، تکاملِ فرهنگ، مثلِ ایستادن بر فراز یک کوه است که تنها از آن بالاست که مردم متمدن میتوانند بر سطوح مختلف وحشیگری و بربریتی بنگرند که هنوز فرهنگهای پایینتر در حالِ گذار از آن هستند. ویکتوریاییها در توصیف فقرِ مادی که به اصطلاح بربریت خوانده میشود، اغراق ورزیده و به همان اندازه، مزایای «تمدنِ» صنعتی را بزرگ نشان دادند....
کتاب "شهر" چنانچه از عنوان آن پیداست به موضوعات مرتبط با شهر همچون نظریات و نظریه پردازان شهری، مدرنیسم و پسامدرنیسم در شهر، اسطوره ها و تصورات شهری، شهر روزمره، طبیعت شهری، شهر خلاق و ... میپردازد. این کتاب مقدمه ای قابل فهم و در عین حال انتقادی بر یکی از اندیشه های اصلی در جغرافیای انسانی است. فیل هوبارد در این کتاب مفهوم شهر را در متن سنتهای کنونی اندیشه اجتماعی قرار می دهد و با بحث انتقادی درباره نقش نظریه ها و اندیشمندان بزرگ، مبنایی برای درک کاربردها و معانی متنوع آن به دست می دهد. این کتاب در اصل به دنبال آنست تا مفهوم «شهر» را در سنتهای تفکر جغرافیایی و اجتماعی قرار دهد و مبنایی برای درک کاربردها و معانی متفاوت آن فراهم آورد. گرچه این امر بسیار دشوار است چراکه شهر چیزهای بسیاری است؛ مکانی فضایی، واحدی سیاسی، واحدی اداری، مکان کار و تفریح، مجموعه ای...
تاکنون و بر اساس دادههای موجود در وزارت کشور، 452 سازمان مردمنهاد در حوزهی محیطزیست تنها در این وزارتخانه مجوز فعالیت دریافت کردهاند و البته در وزارتخانهها سازمانهای دیگر، مانند وزارت ورزش و جوانان نیز سمنهای متعددی با رویکرد محیطزیستی ثبت شده اند. در نظامهای حقوقی به مرور پذیرش الگوهای همکاریگرایانه قابل رویت است. در ایران تقویت رویکرد همکاریگرایانه مشخصاً با اصلاح قانون تشکیلات، وظایف و اختیارات شوراهای اسلامی مصوب 1375 آشکار گردید. به موجب بند ع الحاقی به ماده 68 این قانون در سال 1382 یکی از مهمترین وظایف شوراهای اسلامی شهر و روستا نظارت بر حسن اجرای مقررات مربوط به حفظ محیطزیست و منابع طبیعی ذکر گردید (مشهدی، 1395: 72). با این حال در اجرای سازوکارهای مشارکت بازیگران غیردولتی با موانع ساختاری و سازمانی متعددی مواجه هستیم. ضعف ساختاری سازمان حفاظت محیطزیست و جایگاه نه چندان قوی آن در هیئت دولت از سویی و نبود رویکردهای مبتنی بر...
محمد کاظم عالی پور کتاب به سه بخش اساسی تقسیم میشود. همان گونه که از عنوان بخش یکم پیدا است(نقش محیط)، نخستین بخش کتاب در مورد جغرافیا است: جغرافیایی خاص با تاکید ویژه بر عوامل انسانی. «جهان مدیترانهای» بسیار گسترده است و امتدادی از امپراتوری عثمانی در شرق تا امپراتوری اسپانیا در غرب دارد و این شامل صحرای شمال افریقا، اروپای شرقی، مرکزی و غربی و حتی اقیانوس اطلس و نیز نواحی داخلی حوزه ی دریای مدیترانه میشده است. با ملاحظه ی کوهها، تپهها، جلگه و سواحل گرداگرد دریا پژوهش خود را آغاز می شود و سپس به خود دریا و جزایر مدیترانه پرداخته می شود. بحث جغرافیای جهان مدیترانه با تحلیل ارتباطات و شهرها به پایان میرسد اما آن چه که به آن پرداخته شده تنها به همین ختم نمی شود بلکه تلاش بر این است که نوع خاصی از تاریخ در آن بیان شود حتی اگر اطلاعات...
درس نظریه های انسان شناسی دوره دکتری97 ایران به عنوان یکی از کشورهای زلزله خیز جهان طی نود ساله گذشته هیجده زلزله با قدرت پیش از هفت ریشتر را تجربه کرده که موجب خسارت های عمده مالی، جانی، اقتصادی، اجتماعی و داغدیدگی بخش عظیمی از جامعه شده است. فجایع و بلایای طبیعی بویژه زلزله، به دلیل شروع ناگهانی و پیش بینی نشده، شدت و گستره آسیب های ناشی از آن محدودیت های موجود برای مقابله با آن به عنوان یکی از منابع فشارزای شدید برای انسان ها و جوامع انسانی تلقی می شود و عموما تجربه این فجایع منجر به پیامدهای ناخوشایند انسانی و مادی می-شود. زلزله های شدید به دلیل تخریب های گسترده و هولناک اماکن، شهرها، نهادهای زندگی اجتماعی، تحمیل تلفات گسترده انسانی و جراحات شدید، مواجه سازی انسان ها با تجارب تلخ داغدیدگی و رنج ناشی از فقدان عزیزان و از دست دادن مایملک زندگی گذشته و...
نمیدانستم که مواجههی زنان بلوچ با ما، دو دختر دوچرخهسوار در میانهی سفری طولانی، چه طور خواهد بود. امیدوار بودم زنان محلی با دیدن ما روی دوچرخه، مشتاق گفتوگو و پرسش از سفر و مخاطرات آن شوند و من نیز فرصتی بیابم تا از دنیای آنها باخبر شوم، دریابم که زندگی خود را چگونه میگذرانند و رابطهشان با کودکانشان، مردانشان و طایفهشان چه اندازه با تصوراتام میخواند. همین هم شد. پذیرایمان شدند، بهگرمی و با مهماننوازی. و هر چه بیشتر با آنان در ارتباط قرار گرفتم متوجه شدم چنان که بایدوشاید چیزی از دنیای زنانهشان نمیدانم و بیشتر و بیشتر گوش سپردم به روایت زندگیشان، آدابورسومشان، شادیها و دردهاشان. نوشتهی پیشِ رو نیز روایت من است از گفتوگوهایم با زنان بلوچی که در روستاهای هرمزگان و سیستان و بلوچستان، از جاسک تا چابهار و نیکشهر، مهمانشان بودیم. اشارههایی از دریا غروب بود که وارد روستا شدیم. زنان مشغول پخت نان...
در گروههای زیستمحیطی و همینطور بسیار از مباحث نظری مربوط به محیطزیست و طبیعت، مسئلهی جدایی انسان و طبیعت، یا سهم فناوری در تخریب محیط زیست بسیار چشمگیر است. برخی مانند اکوسوسیالیسم، اکوفمنیسم یا بومگرایان رادیکال تخریب محیطزیست را ذات مدرنیته یا سرمایهداری، عنوان میکنند و برخی دیگر بر این باورند که میتوان با مدیریت صحیح مسئله تخریب محیطزیست را در جامعهی سرمایهدارانه، مدرن و فناورانه فیصله دارد. بازگشت به روشهای سابق یکی از برجستهترین گمانههاست، که حتی در بین انسانشناسان نیز دربارهی آن صحبت های بسیاری رد و بدل میگردد. در این بخش با تاسی از آرای هایدیگر به چند و چون این فرضیه میپردازیم. قنات اصلیترین مظهر سازگاری ایرانیان با اقلیم خشک ایران است. به دلیل نقشی که قناتها در اقتصاد و جامعه ایران مرکزی داشتهاند، آنها را میتوانیم فرهنگهای آبیاری بخوانیم و قنات را انگیزهای برای برپایی و حفظ عنصری نیرومد در زمینههای همیاری اجتماعی به شمار...
فاجعه حاصل از بارندگی بیامان و سيل كه شهرها و روستاها و زيست گاههاي عشايري قابل توجهي از كشور عزيزمان را در ايام شروع سال جدید درگير كرده متاسفانه خسارت جبران ناپذيري به جان و مال هموطنان مان وارد و برخی از آنان را سوگوار كرده است. اين فاجعه هولناك که در 25 استان کشور رخ داد و جان بیش از 50 تن از هموطنمان را که برخی از آنان مسافران سفرهای نوروزی بودند را گرفت، بيش از هر چيز نماد بدل شدن امر طبيعي به يك فاجعه بزرگ در سطح ملی و البته سياسي است و باز بیش از هر چیز به دليل بي توجهي به هشدارهاي چندين ساله بسياري از متخصصان مختلف علوم توسعه، محيط زيست، انسان شناسان، جامعه شناسان ، اقليم شناسان، باستان شناسان و غيره است. رویگردانی از شیوههای علمی و به جای آن پناه بردن به تفکراتی که صرفا توسعه را یک لزوم و ضرورت بنگارد...
هشدارها برای بارندگی از قبل داده شد؛ قرار شد در چند روز آینده بارندگی در اقصی نقاط کشور و از جمله خطه شمالی را فراگیرد. و چهبسا عدهای هم این شادی را داشتند که سال جاری را قرار است با «برکت خداوندی» تمام و سال نو را با آن آغاز کنند. ایرانیان سال پربارانی نسبت به سال قبل تجربه کردند، رودخانهها کمی جان گرفتند؛ زایندهرود نوزایی کرد، و با باران آخر سال این شادمانی بارانی میشد که چندبرابر شود. از 26 اسفند بارش برف و باران اکثر استانها را دربرگفت، از جمله مازندران و گلستان. از یکشنبه صبح باران باشدت آغاز شد و لحظهای قطع نمیشد، تمام طول شب را بارید با همان شدت، روز دوشنبه (درساری) از خانه بیرون رفتم، تمام خیابانها را آب گرفته بود و در منطقه خروجی شهر به سمت کیاسر، آب جنگلها را میشست و با گل درمیآمیخت و پایین میآمد. چرخهای ماشین در آب...
روش شناسی روش شناسی پیشبینی معکوس که در این تمرین به کار برده شده حول اصل علت و اثر ساختار می یابد. این روش شناسی با چشم اندازی از آینده که در آنجا سناریوی پیشنهادی کاربر به طور گسترده ای پذیرفته شده است، آغاز می شود. این روند سپس قدمهای خود را به سمت عقب و زمان حال بر میدارد و زمان را به دوره های ده ساله تقسیم می کند. نقاط عطفی که با نگاه به تصویر کلی استنباط شده اند، هر قدم را بر مبنای آنچه علت برای رخ دادن در جهت کسب تأثیر قدم حاضر نیاز دارد، تعیین می کنند. در نهایت اینکه یک قدم اول مناسب که انتخاب شده است می تواند در حال حاضر اجرا شود. هم اکنون می توان چه کاری انجام داد: کفش کودکان در گام نخست مفهوم PSS می تواند در بازارهای کفش کودکان مورد کاربری قرار گیرد. به دو دلیل...
دردهای ناتمام یک دیوار گفت وگوی «مسئله» با دکتر جبرئیل نوکنده / ستاره حجتی ارادهای برای جهانی شدن قزلآلان در گلستان وجود ندارد لید: دکتر جبرئیل نوکنده باستان شناس و کاوشگری که نزدیک به 15 سال بر دیوار تاریخی گرگان پژوهش کرده و مدت ها به عنوان مسئول پایگاه دیوار بزرگ در گلستان فعالیت میکرد، او معتقد است با وضعیت فعلی، ثبت جهانی دیوار تاریخی گرگان در سازمان یونسکو حداقل تا سال 2018 عملی نخواهد شد و مهمترین مانع تحقق این رخداد مهم، فقدان پلان مدیریتی و حفاظتی است. شاید وقتی اریک اشمیت، عکاس آمریکایی، در سال 1316 بر فراز دریای آبی خزر پرواز میکرد، زمانی که چشمش به خط سرخی افتاد که از کرانههای خزر تا کوههای گلیداغ امتداد داشت، نمیدانست که این سرخی،بعدها نام «قزلآلان» یا مار سرخ را به خودش میگیرد. اشمیت شاید حتی تصورش را هم نمیکرد که تصاویر هواییاش روزی مهمترین اسناد برای کاوش یکی...
اقلیم به مجموعهایی پیچیده از شرایط آب و هوایی یک منطقه جغرافیایی در سطوح خرد و کلان گفته میشود. در سنجش اقلیم شاخصهایی مانند دما، رطوبت، فشار جو، وزش باد و بارش مد نظر قرار میگیرند. در سنجش اقلیم معمولاً بارش بیش از سایر شاخصها مد نظر قرار میگیرد. کشور ایران به خاطر قرار گرفتن در کمربند خشک جغرافیای ونوار بیابانی که در 25 تا 40 درجه عرض شمالی واقع شده است، از شرایط آب و هوایی برخوردار است که جز مناطق خشک و کمباران جهان به شمار میآید. اقیلمی که خشک و در حال خشکتر شدن است. (خسروی و همکاران 1389) در فصول سرد، هم زمان با عقبنشینی سامانهی پرفشار جنب حاره، تحتتاثیر سامانههای کمفشار مدیترانهای از غرب و سودانی از جنوب غرب قرار میگیرد که سامانههای مذکور در بستر غربی ایران فعالیت کرده و بارشهای عمدهای را سبب میشوند. در این زمان سامانه پرفشار سیبری نیز به خاطر...
پیتر دگراف و دیگران برگردان ملیحه درگاهی مقدمه: فرهنگ مصرفی مدرن بوسیله نیازهای و امیال بشر سمت و سو می یابد. نتیجه چنین فرآیندی اثرات محیطی منفی همچون اتلاف است که با استفاده ناکارآمد از انرژی و مواد همراه شده است. مطالعات نشان می دهد که رشد اقتصادی مترادف با یک زندگی بهتر است و در صورتیکه سطح معینی از ثروت مادی کسب نشده باشد شانس کمتری برای آسودگی وجود دارد. به عبارت دیگر مالکیت مصرف برابر با شادی است. این روند نیاز به تغییر دارد. چالش پیش روی آینده این است که چگونه حس رضایت مصرف کننده را ابقا کنیم، در حالیکه از بین بردن تأثیرات منفی زیست محیطی به مصرف نسبت داده شده است. در این مقاله تلاش خواهیم کرد با نیم نگاهی به صنعت به این چالش بپردازیم. ما صنعت کفش را انتخاب کردیم به دلیل اینکه این صنعت دنیای کوچک مناسبی را نه تنها برای مطالعه...
جهت طیفبندی بحران کنونی آب در کشور راههایی متعدد وجود دارد. میتوان بحران را در سطوح مختلف مانند ملی، منطقهایی، سیاسی، جغرافیای یا جنسیتی، و نیز سطوح تحلیلی دیگری مورد بررسی قرار داد. نوع تحلیل و نگاه به مسئله، به نوع خاصی از فهم بحران کمک کرده و متعاقباً انواع دیگر تحلیل و فهم مسئله را به محاق میبرد. نگاهی به پژوهشهای صورت گرفته نشان میدهد که اغلب این تحقیقات، از سویی بر روی بحران آب در سطح زیستگاههای طبیعی و روستاها و نه شهرها متمرکز بوده و از سوی دیگر بر وجه فناورانه و طبیعی و نه فرهنگی/ انسانی بحران تاکید داشتهاند. این در حالی است که بحران آب در ایران، تجانس و هماهنگی خاصی با افزایش جمعیت و نیز شهریشدن جمعیت ایران دارد. گسترش شهرها و تامین نیازهای شهری، اعم از غذا و آب و نیز فرهنگ مصرفی که پیامد شهری شدن در ایران است، سرآغاز طرحهای انتقال...