ماري نوله ريو * برگردان باقر جهانبانی به منظور دفاع از دست آوردهاي جبهه مردمي و متحد شدن در مبارزه عليه خطر فاشيسم، حزب کمونيست فرانسه، در اواخر سال ١٩٣٦ تصميم به انتشار يک روزنامه ميگيرد که بر خلاف « اومانيته»، ارتباط نزديک با حزب ندارد. روزنامه «امشب» با همکاري لوئي آراگون وکمک روشنفکران و هنرمندان، روزنامه بزرگ مردمي مي شود. اول ماه مارس ١٩٣٧ اولين شماره يک روزنامه بسيار جسور منتشر مي گردد: هدف بدست آوردن محبوبيت مردمي است؛ توسط دو نويسنده اداره مي شود، لوئي آراگون و ژان ريچارد بلوش؛ هدف آن دادن امکان به هنرمندان، شاعران وروشنفکران براي بيان نظرياتشان است. اين نشريه توسط موريس تورز دبير کل حرب کمونيست فرانسه حمايت مي شود ولي مستقل ميماند. چالشي موفق و پيروز : روزنامه « امشب » از همان ماه سپتامبر با ١٢٠ هزار نسخه منتشر مي شود و به ٢٤٦ هزار نسخه در پايان ماه اوت...

مهدیه محمدی اگر چه نظامهای حقوقی در صدد حمایت از مرزهای خصوصی و تعیین مجازات برای نقض آن هستند اما لازم به ذکر است که مفهوم حریم خصوصی امری کاملا اجتماعی است که توسط عرف، فرهنگ،اعتقادات دینی و شرایط سیاسی-اجتماعی و حتی اقتصادی جوامع تعیین می شود.مفهوم حریم خصوصی ریشه های عمیقی در مباحث جامعه شناختی وانسان شناختی دارد که نشان می دهد چگونه افراد در فرهنگهای مختلف برای آن ارزش قائل شدند.حریم خصوصی مفهومی سیال است که امروز از جمله آزادی وجدان و اندیشه، کنترل بر جسم خود،داشتن خلوت و تنهایی در منزل و مکان خصوصی، کنترل بر اطلاعات شخصی،رهایی از نظارت های دیگران،حمایت از حیثیت و اعتبار خود و حمایت در برابر تفتیشها را شامل می شود. حق حریم خصوصی حق زندگی است با میل و سلیقه خود فرد و با حداقل مداخله و ورود دیگران. در واقع حقی است که بر اساس آن افراد می توانند تعیین...

داوید لوبروتون برگردان ناصر فکوهی جان سالم به در بردن از شکنجه نوعی احساس مدیون بودن (و گناه) در فرد ایجاد می‌کند که به سختی می‌تواند از آن رهایی بیابد، همیشه این پرسش مطرح است که چرا من زنده‌ام، در حالی که بسیاری از دوستانم کشته شده‌اند؟ بنسایاگ می‌گوید: «به همین دلیل است کسانی که توانسته باشند از میان چرخ و دنده‌های این ماشین خُرد‌کننده زنده بیرون بیایند، بعدها، بسیار بیشتر از مرگ دوستانشان رنج می برند که در لحظه بیرون آمدن از زندان. در آن زمان، آن‌ها با زخمی روبرو هستند که شاید بتوان گفت کوتاه مدت است، نوعی احساس مدیون بودن که روزی، مثل روزهای دیگر، وقتی افسری می‌آید و اسم ما را از روی یک فهرست می‌خواند داریم. اما امروز وقتی دیگر در امنیت هستیم، این گونه زخم‌ها دوباره سر باز می‌کنند و دیگر هرگز بسته نمی‌شوند». بازماندگان بزحمت می‌توانند فکر کرده یا بر کارهایشان تمرکز کنند،...

«پینوشه دیگر کدام خری است؟» این جمله‌ي پایانی «آریل دورفمن» در کتاب «شکستن طلسم وحشت: محاکمه‌ی شگفت‌انگیز و پایان‌ناپذیر ژنرال آگوستو پینوشه» است. دورفمن این جمله را در قالب آرزو و تصوری دوردست از آنچه نام پینوشه در هزاران سال بعد به همراه خواهد داشت، بیان می‌کند. نامی که به جای ایجاد رعب و وحشت، به نازل‌ترین ارزش خود خواهد رسید، یعنی کاربردی خواهد یافت در حد توهین، دشنام و یا فراموشی. ژنرال «آگوستو پینه رامونپینوشه اوگارته» یک شخصیت نظامی در شیلی بود. او در 11 سپتامبر 1973 در کودتایی که مورد حمایت آمریکا قرار داشت، به قدرت رسید. پینوشه پس از کشتن فجیع رئیس جمهور سوسیالیست شیلی، «سالوادور آلنده» و همراهان او در کاخ ریاست جمهوری، دوره‎ی حکومت سیاه خود را آغاز نمود و به مدت 17 سال یعنی تا مارس 1990 بر شیلی حکومت کرد. پینوشه حتی قوانین حقوقی را به نوعی وضع کرد تا بعد از کناره‎گیری...

نشست نقد و بررسی کتاب سه‌ نگاه به برخی مسئله‌های موجود در سه ساحت فرهنگ، روایت و پژوهش جنگ/ دفاع مقدس، 14 اردیبهشت 1398 در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی برگزار شد. در این نشست، علاوه بر مؤلفان کتاب سه نگاه ... (خانم فرانک جمشیدی و آقای علیرضا کمری) و منتقدان این اثر (آقایان دکتر سنگری و احمد شاکری)، تنی چند از استادان و صاحب‌نظران و فعالان حوزه‌ی ادبیات پایداری تهران و استان‌ها و نیز برخی صاحب‌نظران سه حوزه‌ی تاریخ شفاهی، سیاست‌گذاری فرهنگی و مطالعات مرگ نیز حضور داشتند و نکات ارزشمندی در نقد کتاب یادشده طرح کردند. نوشتار حاضر، با نظر به محوری‌ترین و برجسته‌ترین نکاتی که منتقدان و حاضران در نشست به اشتراک گذاشتند، تهیه و تنظیم شده است: □دکتر سنگری: «سه نگاه ...»، بیشتر ناظر بر سه فصل از فصول متعدد حیات جنگ/ دفاع مقدس است: فصول فرهنگی، روایی و پژوهشی جنگ/ دفاع مقدس. آقای دکتر سنگری،...

داوید لوبروتون برگردان ناصر فکوهی مرگ نیز می‌تواند به گونه‌ای رهایی تعبیر شود که دارای معنای ارزشمندی است، برای نمونه در نزد ی. بولی که می‌پذیرد قربانی شود تا مبادا زیر شکنجه در هم‌شکسته و دوستان خود را افشا کند. او در نوشته‌هایش در چندین صفحه تحمل‌ناپذیر تشریح می‌کند (56 و بعدی) که چگونه تلاش می‌کرد به محض آنکه نگهبانان دقت کمتری داشتند خودکشی کند. او بارها مچ دستان خودش را با یک تیغ بریده بود، خونریزی شروع شده و او خود را آماده مردن کرده بود اما خون بند آمده بود. در دفعات بعد عمیق‌تر مچ‌هایش را بریده بود اما دستانش هرچه بیشتر مقاوم می‌شدند. سپس تلاش کرده بود که رگ گردنش را بزند. « خواننده ممکن است فکر کند من دیگر دیوانه شده بودم. در حالی که چنین نبود : می‌توانم با اطمینان بگویم که هرگز کنترل خود را بر اعضایم از دست ندادم و هر حرکتی که...

"ناسیونالیسم نژادی در تاریخ معاصر ایران" عنوان کتابی است، که در سال جاری (1398 شمسی) توسط انتشارات گامِ نو به چاپ رسیده است. نویسنده ی این کتاب، عبدالرضا نواصری، پس از یک یادداشت و یک مقدمه، در سه فصل و یک نتیجه گیری، از تعریف "ملّت" و "ناسیونالیسم" آغازیده و تا "جریان فکری آریاپارت شروین باوند" رسیده و به گفتمان و گونه های ناسیونالیسم و چهار نسل ناسیونالیست های ایرانی پیش و پس از انقلاب اسلامی پرداخته است. در "نسل سوّم متفکران ناسیونالیسم نژادی در ایران"، نام های شاهرخ مسکوب، ذبیح الله صفا، عبدالحسین زرّین کوب، فریدون آدمیّت و شجاع الدین شفا به چشم می خورد. آنچه در نخستین صفحه ی کتاب، در بخش "یادداشت نویسنده" قابل تأمل برای همه ی خوانندگان است، این سخن نویسنده است: «بیان دیدگاه های ناسیونالیستی افراد ذکرشده در کتاب، به معنای نفی سایر وجوه و ابعاد مثبت آنان در حوزه های علمی، فرهنگی و...

مهاجرت در آفریقا یک پدیده بسیار رایج است. مهاجرت به طور سنتی عموما با جستجو برای یافتن مزرعه یا چراگاه بهتر و جدید همراه بوده است. برخی گله داران به صورت فصلی مهاجرت می کردند و دام های خود را برای یافتن منابع در دسترس آب و چراگاه حرکت می داده اند. در دوران استعمار آفریقا، مهاجرت به معادن و مزارع به امری رایج تبدیل شده بود. پس از آن شمار افرادی که نه تنها به منظور مرتفع ساختن نیازهای اولیه، بلکه برای بهبود سطح اقتصادی و اجتماعی زندگی به شهرهای آفریقا مهاجرت کردند، افزایش یافت. مهاجرت های دوره ای نیز در این قاره رواج بسیار دارد. به بیان دیگر برخی افراد در میان شهرها و نواحی زادگاه خود به طور دایم در حرکت هستند. اغلب آفریقایی ها سعی می کنند روابط خود را با زادگاه شان نگه دارند. پناهندگان دسته دیگری از مهاجران آفریقا را تشکیل می دهند. رویهمرفته،...

داوید لوبروتون برگردان ناصر فکوهی برای مقاومت دربرابر خشونت باید تهاجم را بیرون از «خود» نگه داشت و با آن وارد مبارزه شد بدون آنکه در دام [منطق] خشونت‌آمیزش افتاد. هرگونه اطلاعاتی که به صورت اتفاقی از شکنجه‌گران بروز کند نشانه‌ای امیدوار‌کننده است که می‌تواند به مقاومت درونی قربانی کمک کند زیرا به وی نشان می‌دهد که او در جهان تنها نیست و مبارزه در جایی دیگر ادامه دارد؛ نشان می‌دهد شکنجه‌گران کمتر از آنچه ادعا می‌کنند اطلاعات در دست دارند. م. بنسایاگ با جریان برق شکنجه می‌شود اما نمی‌توانند استقامت او را در هم‌بشکنند. ناگهان یکی از شکنجه‌گران به او می‌گوید: « مادر ق.!، فالاکا اسرار تو را نگه داشته و توهم اسرار او را؟» بدین ترتیب اینکه می‌فهمیدم او [فالاکا] دارد مقاومت می‌کند، اینکه می‌فهمیدم می‌توان در برابر شکنجه مقاومت کرد، در یک کلام، اینکه به یک نگاه جمعی برمی‌گشتم، سالن شکنجه و شکنجه‌گران را در دید من...

مورات ارگین ترجمه یوسف سرافراز در ایالات متحده، برتری [نژاد] سفید تداعی‌گر تاریخ طولانی برده‌داری، خاطرات آن، جیم کرو و تجدید حیات کنونی نژادپرستی است. در دیگر قسمت‌های جهان، ایده سفیدبودن میان‌دار بحث و جدل‌های بسیار متفاوتی است. در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، کارگزاران مدرن‌‌سازی از ایران تا افغانستان، و از ژاپن تا ترکیه به علم نژادی غربی روی آوردند تا از آن مبنایی برای آن دسته از کوشش‌هایشان بسازند که به دنبال پذیراندن سفیدبودن ملت‌هایشان از دید غربی‌ها بود، [تا به واسطه‌ی آن] اعتماد به نفسی را که مردم‌شان در مبارزات ضداستعماری بسیار به آن نیازمند بودند، تزریق کنند، و تلاش‌شان برای متمدن‌شدن را با صلاحیت‌های نژادی تقویت کنند. هنگامی که علم نژادی به دنبال طبقه‌بندی جهان به نژادهای برتر غرب و نژادهای مادون دیگر بخش‌های جهان بود، کارگزاران مدرن‌سازی سراسر جهان به این احکام علمی به منزله‌یاعتباری برای کمپین‌هایشان توسل جستند. مورد ترکیه به خاطر...

کتاب «سه‌نگاه: سه‌نگاه به برخی از مسئله‌های موجود در سه ساحت فرهنگ، روایت و پژوهش جنگ/دفاع مقدس» اثرِ فرانک جمشیدی و علیرضا کمری (1397) از سوی نشرسوره مهر منتشر شده است. بن‌مایه‌ی این کتاب تاریخی است و به جنبه‌های اجتماعی جنگ ایران و عراق پرداخته است. کتاب با اشارتی از علیرضا کمری، پژوهشگر جنگ، آغاز شده است. اشارتی با نثری سنگین و ادبیانه که سعی کرده نشان دهد سه نگاه در مطالعات جنگ و یا دفاع مقدس وجود دارد. به‌زعمِ علیرضا کمری مباحثه‌ی با همکار، یعنی فرانک جمشیدی، بر سرِ این متنِ نگارش شده متنی جدید را خلق می‌کند که همین اشارتِ کوتاه سختی و موردِ بحث بودنِ مطالعاتِ جنگ در ایرانِ معاصر را آشکار کرده است و ارزشِ بررسی و ضرورتِ مطالعه‌ی این موضوع را بیشتر و بیشتر نشان می‌دهد. کتاب در سه بخشِ فرهنگ (زبان، ادبیات و هنر)، روایت (خاطره، تاریخ) و پژوهش (آسیب،چالش‌ها و بایسته‌پژوهی‌های جنگ) به...

صبح یکی از روزهای اواخر بهمن‌ماه 57، همه جای تهران غوغا بود. تب‌وتاب انقلاب هنوز در خیابان‌ها جریان داشت ولی مُهر پیروزی بر هرچه می‌دیدی خورده بود. راه‌بندان‌ها دیگر معنی دوروز قبل را نداشت و خشم مردم فروکش کرده بود. صبح زود برای انجام کاری به بیمارستان ایرانشهر می‌رفتم، که سروصدای چندنفر و ناله و فغان مادری توجه مرا جلب کرد، به‌سوی آنها رفتم و در اولین برخورد دانستم، کلیمی هستند. از زن جوان‌تری که کنار بقیه ایستاده بود، پرسیدم: «چه شده است...؟» بی‌مقدمه درحالی‌که دست‌هایش را تکان می‌داد، شروع کرد: «برادرم دو روز پیش در میدان عشرت‌آباد تیر خورده و از سرنوشت او خبری نداریم...» این واقعه آن روزها یک امر عادی بود، سوال کردم: «حالا کجاست... .؟» با دست‌پاچگی گفت: «نمی‌دانم، تمام بیمارستان‌ها را دیشب تا به حال زیر پا گذاشته‌ایم، گفته‌اند: «مجروحین میدان عشرت‌آباد را اینجا آورده‌اند، ولی تمام اتاق‌ها را یکی‌یکی گشته‌ایم، حمید میان آنها نیست...

"میدان بی حصار" را می توان مستندی تاریخی و شهری برشمرد که با نگاهی کلی‌گرا از جنبه های مختلف تاریخی، اجتماعی–فرهنگی، سیاسی و معماری به بیان سرگذشت پر فراز و نشیب میدان توپخانه، از آغاز شکل گیری آن در عهد ناصری تا دهه 80 شمسی، می‌پردازد. این میدان از ابتدای شکل گیری خود همواه مرکز جریانهای بزرگ سیاسی و اجتماعی از جمله مشروطه خواهی بوده است. به علاوه این میدان مرکزی برای گردهمایی های اعتراضی، اعدام محکومان شناخته شده همچون شیخ فضل الله نوری و همچنین برگزاری جشنها و مراسم ملی، دینی و سلطنتی بوده است. میدان توپخانه به مدت 70 سال مرکز تهران بوده و بسیاری از خاطرات جمعی و تاریخی طی مدت زمان 150 سال در این میدان شکل گرفته است. با این وجود میدان امروز به جز یک یا دو نشانه مختصر خاطره ی دیگری از گذشته به همراه ندارد و به نوعی هویت تاریخی آن پایمال...

ویلهلم رایش (Wilhem Reich) برگردان آرمان شهرکی کار درمانگری پیگیر و سنگین روی شخصیت انسانی به من آموخته که در قضاوتِ واکنش‌های انسانی باید سه لایه‌ از ساختارهای زیستی‌روانی biopsychicرا درنظر بگیریم. آنچنانکه در کتاب خود با عنوان تحلیل منش character analysisنیز گفته‌ام؛ چنین لایه‌هایی تجلّیِ طرز کار‌های سوا و مستقلِ توسعه‌ی اجتماعی هستند. در لایه‌ی سطحی، فردِ میانه‌حالی است که خوددار است مودب است عاطفی است و باوجدان. اگر این لایه با هسته‌ی مرکزی و طبیعیِ خود در تماسی بلافصل می‌بود؛ هیچ‌گاه شاهد یک تراژدی اجتماعیِ متعلق مربوط به حیوان، تراژدی‌ای به نام بشر، نمی بودیم. تراژدی آنجاست که چنین تماسی ایجاد نشده. این لایه‌ی سطحی از همکاری اجتماعی، با هسته‌ی زیست‌شناختیِ فرد در تماس نیست بلکه از طریق یک لایه‌ی دوم و واسط مشتمل بر رانه‌های حسادت، حرص، شهوانیّت، دیگر‌آزاری، و بی‌رحمی از لایه‌ی عمیقتر جدا شده است. این همان "ناآگاه" یا "سرکوب‌شده‌ی" فرویدی است؛و به زبان اقتصادی-جنسی...

کتاب سیاست‌ تطبیقی کرد در خاورمیانه، در نه مقاله به معرفی پویایی‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کرد در خاورمیانه می‌پردازد. کتاب رویکرد تطبیقی را بکار می‌گیرد تا به مطالعه کارگزاران، ایده‌ها و منافعسیاسیشان بپردازد. کردها به عنوان یک گروه قومی و یک ملت در حال ساخت، همگون و یکدست نیستند، بلکه خاورمیانه کردی خانه گروه‌های رقابتی سیاسی، رهبری، ایدئولوژیکی و منافع متنوع است. اگرچه بسیاری از مطالعات حاضر بر کردها و روابطشان با دولت-ملت‌هایی که کردها در آنها زندگی می‌کنند متمرکز کرده‌اند، مطالعات اندکی وجود دارند که خاورمیانه کرد را در درون مباحث، منازعات و منافع خودشان با یک رویکرد تطبیقی در ایران، عراق، ترکیه و سوریه تحلیل کنند. کتاب حاضر پویایی‌های درون کردی را در بستر تاریخی قرارداده، سیاست تطبیقی را بر روابط بین‌الملل مقدم میداند. فهرست مطالب کتاب: بخش اول: عاملان 1 آرمانهای ایالت کردستان عراق و کارگزاران غیرکرد، مورد ترکمن‌ها امل اِلیف توگدار 2 احزاب سیاسی کرد...

ژان پیر سرنی برگردان شهباز نخعی دونالد ترامپ خواهان نفت فراوان و ارزاني براي راي دهندگان خود است که از نظر کمي نيز کمترين تاثير را از تحريم ها عليه ونزوئلا و ايران گرفته باشد. اين براي اقتصاد جهاني، که تجربه موقعيت هاي مشابه درسال ٢٠٠٣ با اشغال نظامي عراق و سال ٢٠١٢ با مجازات اقتصادي ايران را دارد، متناقض و خطرناک است. درمورد اول قيمت نفت دو برابر شد و درمورد دوم نيز افزايش زياد يافت. دونالد ترامپ بدون آن که تعجبي برانگيزد، سياست نفتي خيلي «ترامپ وار» يعني متناقضي دارد: او در عين حال هم مي خواهد راي دهندگانش در تابستان و پيش از انتخابات ماه نوامبر به سوخت ارزان دسترسي داشته باشند، و هم حريف هاي مخالف خود يعني ايران و ونزوئلا را مجازات کند. اين امر در نهايت منجر به خواست کاهشي دوگانه در قيمت و ميزان توليد مي شود. بند بازي اي که براي وضعيت...

نقش شرکتهای خصوصی خدمات نظامی در افغانستان *  مَری- دومینیک شَرلیه برگردان حسین میرزایی وزارت دادگستری آمریکا، در ژانویه 2010 (دی ماه 1388)، اندکی بعد از آخرين ديدار"جو بايدن"، معاون رئیس جمهور امریکا از بغداد ، حکمی صادر کرد تا افکار عامه مردم عراق را آرام کند. عراقی ها به دلیل حکم یکی از دادگاه های امریکا خشمگین بودند که بنابر اشتباه در روش و عملکرد، روند محاکمه پنج تن از کارکنان شرکت خصوصی ارائه خدمات نظامی " بلک واتر " (Black water) را متوقف کرده بود. این پنچ نفر در سپتامبر 2007، به سوی عده ای از مردم بغداد آتش گشوده و حد اقل 14 نفر را به ضرب گلوله به قتل رسانده بودند. بعد از مداخله وزارت دادگستری امریکا این پرونده دوباره به جريان افتاده است. رویدادهایی اين چنینی، نقش مشکوک شرکت های خصوصی نظامی و امنيتی را اندکی روشن می کند و بر خلاء حقوقی ای که...

درس نظریه های انسان شناسی مهدیه محمدی فهرست اصطلاحات: عمومی/خصوصی                                                                                             مفهوم عمومی و خصوصی در پایه ای ترین صورت خود، نشان از آن دسته از روابط اجتماعی دارد که از دو قلمرو کاملا جدا و متمایز سخن می گوید. قلمرو عمومی با فعالیت هایی که حضور در فضای بیرون از خانه برای آنها الزامیست، با انبوهی از افراد سرو کار دارد و عموما با پرداخت مالی همراه است شناخته می‌شود. این فضا تحت حمایت قوانین سیاسی و مدنی است که به واسطه‌ی دولت اجرا می گردد. در مقابل فضای خصوصی با حضور آشنایان معدود (محارم)، کار بدون مزد و دیگر منابع اقتدار (پدرسالاری) اداره می گردد. بنابراین منظور از فضای خصوصی/ عمومی، نظم سلسله مراتبی است که بر اساس ورود و خروجهای متعدد شکل می گیرد و به عنوان مهمترین نشانه ی جداسازی، ساختار قدرت را تقویت می کند. مفهوم فضا در اینجا بر ساختار و تولید پیچیده ی...