ماري نوله ريو * برگردان باقر جهانبانی به منظور دفاع از دست آوردهاي جبهه مردمي و متحد شدن در مبارزه عليه خطر فاشيسم، حزب کمونيست فرانسه، در اواخر سال ١٩٣٦ تصميم به انتشار يک روزنامه ميگيرد که بر خلاف « اومانيته»، ارتباط نزديک با حزب ندارد. روزنامه «امشب» با همکاري لوئي آراگون وکمک روشنفکران و هنرمندان، روزنامه بزرگ مردمي مي شود. اول ماه مارس ١٩٣٧ اولين شماره يک روزنامه بسيار جسور منتشر مي گردد: هدف بدست آوردن محبوبيت مردمي است؛ توسط دو نويسنده اداره مي شود، لوئي آراگون و ژان ريچارد بلوش؛ هدف آن دادن امکان به هنرمندان، شاعران وروشنفکران براي بيان نظرياتشان است. اين نشريه توسط موريس تورز دبير کل حرب کمونيست فرانسه حمايت مي شود ولي مستقل ميماند. چالشي موفق و پيروز : روزنامه « امشب » از همان ماه سپتامبر با ١٢٠ هزار نسخه منتشر مي شود و به ٢٤٦ هزار نسخه در پايان ماه اوت...

برگردان : بابک دهقان توزیع کردن بهتر درآمد ها ویا رها شدن از سلطه بازارها ؟ ابراز تاسف از نابرابری ها، از یاد بردن ریشه های آن نوشته : Daniel Zamora محقق جامعه شناسی دربنیاد ملی پژوهش علمی در دانشگاه آزاد بروکسل « ثروتمندان هرچه بیشترثروتمندتر وفقرا بازهم فقیرتر». از بیان این حقیقت تکراری میتوان راه حل های سیاسی متضاد نتیجه گرفت : برخی ملایم کردن سرمایه داری را پیشنهاد میکنند، دیگران سوسیالیستی کردن ثروت را در برابرآن می نهند. این بحث، پیش از آنکه دوباره درجنبش «وال ستریت را اشغال کنید» (Occupy Wall Street) سربرآورد، درتمامی سالهای قرن بیستم وجود داشته است. به پیش کشیدن نابرابری ها درگفتمان سیاسی هم خود تاریخی طولانی دارد. تاکنون دو ونیم میلیون نسخه ازکتاب توماس پیکتی، «سرمایه در قرن بیست ویکم»، که در سال ٢٠١٣ منتشرشد، درسراسرجهان به فروش رفته است. پس ازاین موفقیت استثنائی، نابرابری درحد وسیعی همچون مسئله بزرگ اخلاقی عصرما...

مترجم سعیده بوغیری پهنه ای که امروز با نام افریقا شناخته می شود، بنا بر نظر اکثریت پارینه انسان شناسان یکی از منشاء های اصلی انسان بوده است و هم از این رو همواره اهمیتی بسیار بالا در پژوهش های انسان شناسی و به ویژه انسان شناسی زیستی و پارینه انسان شناسی داشته است. افزون بر این تنوع قومی و زبانی آفریقا از آن میدانی بی پایان برای تحقیقات انسان شناسی فرهنگی می سازد. و بر این تنوع باید عرصه تمدنی بسیار باستانی نیل را نیز افزود که بی شک یکی از دو تمدن بزرگ قدیمی انسان به شمار می آید. انسان شناسی و فرهنگ از امروز صفحه آفریقا را می گشاید و همچون موارد پیشین مطالب قبلی سایت درباره این قاره به همین صفحه منتقل خواهند شد. مدیریت مشاور این صفحه با خانم دکتر میشل کوکه افریقا شناس برجسته فرانسوی و عضو مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه است. به...

مهاجرت در آفریقا یک پدیده بسیار رایج است. مهاجرت به طور سنتی عموما با جستجو برای یافتن مزرعه یا چراگاه بهتر و جدید همراه بوده است. برخی گله داران به صورت فصلی مهاجرت می کردند و دام های خود را برای یافتن منابع در دسترس آب و چراگاه حرکت می داده اند. در دوران استعمار آفریقا، مهاجرت به معادن و مزارع به امری رایج تبدیل شده بود. پس از آن شمار افرادی که نه تنها به منظور مرتفع ساختن نیازهای اولیه، بلکه برای بهبود سطح اقتصادی و اجتماعی زندگی به شهرهای آفریقا مهاجرت کردند، افزایش یافت. مهاجرت های دوره ای نیز در این قاره رواج بسیار دارد. به بیان دیگر برخی افراد در میان شهرها و نواحی زادگاه خود به طور دایم در حرکت هستند. اغلب آفریقایی ها سعی می کنند روابط خود را با زادگاه شان نگه دارند. پناهندگان دسته دیگری از مهاجران آفریقا را تشکیل می دهند. رویهمرفته،...

مورات ارگین ترجمه یوسف سرافراز در ایالات متحده، برتری [نژاد] سفید تداعی‌گر تاریخ طولانی برده‌داری، خاطرات آن، جیم کرو و تجدید حیات کنونی نژادپرستی است. در دیگر قسمت‌های جهان، ایده سفیدبودن میان‌دار بحث و جدل‌های بسیار متفاوتی است. در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، کارگزاران مدرن‌‌سازی از ایران تا افغانستان، و از ژاپن تا ترکیه به علم نژادی غربی روی آوردند تا از آن مبنایی برای آن دسته از کوشش‌هایشان بسازند که به دنبال پذیراندن سفیدبودن ملت‌هایشان از دید غربی‌ها بود، [تا به واسطه‌ی آن] اعتماد به نفسی را که مردم‌شان در مبارزات ضداستعماری بسیار به آن نیازمند بودند، تزریق کنند، و تلاش‌شان برای متمدن‌شدن را با صلاحیت‌های نژادی تقویت کنند. هنگامی که علم نژادی به دنبال طبقه‌بندی جهان به نژادهای برتر غرب و نژادهای مادون دیگر بخش‌های جهان بود، کارگزاران مدرن‌سازی سراسر جهان به این احکام علمی به منزله‌یاعتباری برای کمپین‌هایشان توسل جستند. مورد ترکیه به خاطر...

"میدان بی حصار" را می توان مستندی تاریخی و شهری برشمرد که با نگاهی کلی‌گرا از جنبه های مختلف تاریخی، اجتماعی–فرهنگی، سیاسی و معماری به بیان سرگذشت پر فراز و نشیب میدان توپخانه، از آغاز شکل گیری آن در عهد ناصری تا دهه 80 شمسی، می‌پردازد. این میدان از ابتدای شکل گیری خود همواه مرکز جریانهای بزرگ سیاسی و اجتماعی از جمله مشروطه خواهی بوده است. به علاوه این میدان مرکزی برای گردهمایی های اعتراضی، اعدام محکومان شناخته شده همچون شیخ فضل الله نوری و همچنین برگزاری جشنها و مراسم ملی، دینی و سلطنتی بوده است. میدان توپخانه به مدت 70 سال مرکز تهران بوده و بسیاری از خاطرات جمعی و تاریخی طی مدت زمان 150 سال در این میدان شکل گرفته است. با این وجود میدان امروز به جز یک یا دو نشانه مختصر خاطره ی دیگری از گذشته به همراه ندارد و به نوعی هویت تاریخی آن پایمال...

ویلهلم رایش (Wilhem Reich) برگردان آرمان شهرکی کار درمانگری پیگیر و سنگین روی شخصیت انسانی به من آموخته که در قضاوتِ واکنش‌های انسانی باید سه لایه‌ از ساختارهای زیستی‌روانی biopsychicرا درنظر بگیریم. آنچنانکه در کتاب خود با عنوان تحلیل منش character analysisنیز گفته‌ام؛ چنین لایه‌هایی تجلّیِ طرز کار‌های سوا و مستقلِ توسعه‌ی اجتماعی هستند. در لایه‌ی سطحی، فردِ میانه‌حالی است که خوددار است مودب است عاطفی است و باوجدان. اگر این لایه با هسته‌ی مرکزی و طبیعیِ خود در تماسی بلافصل می‌بود؛ هیچ‌گاه شاهد یک تراژدی اجتماعیِ متعلق مربوط به حیوان، تراژدی‌ای به نام بشر، نمی بودیم. تراژدی آنجاست که چنین تماسی ایجاد نشده. این لایه‌ی سطحی از همکاری اجتماعی، با هسته‌ی زیست‌شناختیِ فرد در تماس نیست بلکه از طریق یک لایه‌ی دوم و واسط مشتمل بر رانه‌های حسادت، حرص، شهوانیّت، دیگر‌آزاری، و بی‌رحمی از لایه‌ی عمیقتر جدا شده است. این همان "ناآگاه" یا "سرکوب‌شده‌ی" فرویدی است؛و به زبان اقتصادی-جنسی...

آیا در روزگار کنونی، توسعه آمرانه امکان‌پذیر است؟ «آیا می توان این طور گفت که تاریخ مصرف توسعه آمرانه گذشته است»، «دیکتاتوری مصلحِ رضاخانی چه سهمی در فرایندی دارد که به انقلاب اسلامی 57 منجر شد»، «اطرافیان رضاخان چه سهمی در توسعه داشتند» و ... سئوال هایی از این قبیل که در تاریخ معاصر ایران در هفت دهه اخیر بارها و بارها طرح شده است و جالب، این است که هنوز فهم مشترک و درک واحدی درباره حرکتِ دگردیسی ای که در دستور کار رضاشاه قرار گرفت، به دست نیامده است. بیژن عبدالکریمی دانشیار گروه فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال در گفت وگویی با «نسیم بیداری» معتقد است «اساسا برخورد‌های آمرانه و ديكتاوري‌مآبانه در جهان كنوني به هيچ وجه نمي¬تواند كارآ و مؤثر باشد. برخورد آمرانه و ديكتاوري‌مآبانه نه فقط نمي¬تواند كارا باشد، بلكه واكنشهايي را نیز ايجاد خواهد كرد كه مي¬تواند به موانعي جدي در جهت توسعه...

ژان پیر سرنی برگردان شهباز نخعی دونالد ترامپ خواهان نفت فراوان و ارزاني براي راي دهندگان خود است که از نظر کمي نيز کمترين تاثير را از تحريم ها عليه ونزوئلا و ايران گرفته باشد. اين براي اقتصاد جهاني، که تجربه موقعيت هاي مشابه درسال ٢٠٠٣ با اشغال نظامي عراق و سال ٢٠١٢ با مجازات اقتصادي ايران را دارد، متناقض و خطرناک است. درمورد اول قيمت نفت دو برابر شد و درمورد دوم نيز افزايش زياد يافت. دونالد ترامپ بدون آن که تعجبي برانگيزد، سياست نفتي خيلي «ترامپ وار» يعني متناقضي دارد: او در عين حال هم مي خواهد راي دهندگانش در تابستان و پيش از انتخابات ماه نوامبر به سوخت ارزان دسترسي داشته باشند، و هم حريف هاي مخالف خود يعني ايران و ونزوئلا را مجازات کند. اين امر در نهايت منجر به خواست کاهشي دوگانه در قيمت و ميزان توليد مي شود. بند بازي اي که براي وضعيت...

نقش شرکتهای خصوصی خدمات نظامی در افغانستان *  مَری- دومینیک شَرلیه برگردان حسین میرزایی وزارت دادگستری آمریکا، در ژانویه 2010 (دی ماه 1388)، اندکی بعد از آخرين ديدار"جو بايدن"، معاون رئیس جمهور امریکا از بغداد ، حکمی صادر کرد تا افکار عامه مردم عراق را آرام کند. عراقی ها به دلیل حکم یکی از دادگاه های امریکا خشمگین بودند که بنابر اشتباه در روش و عملکرد، روند محاکمه پنج تن از کارکنان شرکت خصوصی ارائه خدمات نظامی " بلک واتر " (Black water) را متوقف کرده بود. این پنچ نفر در سپتامبر 2007، به سوی عده ای از مردم بغداد آتش گشوده و حد اقل 14 نفر را به ضرب گلوله به قتل رسانده بودند. بعد از مداخله وزارت دادگستری امریکا این پرونده دوباره به جريان افتاده است. رویدادهایی اين چنینی، نقش مشکوک شرکت های خصوصی نظامی و امنيتی را اندکی روشن می کند و بر خلاء حقوقی ای که...

مقدمه معمولا در دنیای علوم اجتماعی بوردیو را بیشتر به عنوان یک انسان شناس فرهنگی و حتی سیاسی می شناسند، اما کمتر به اهمیت اندیشه های اقتصادی او توجه شده است. به واقع اگر هم به جنبه های اقتصادی تفکر وی نظر شده بیشتر به انسان شناسی مصرف وی و کتاب تمایز توجه شده است. در حالی که بوردیو آثار و مباحث بسیاری را به تحلیل های اقتصادی اختصاص داده است که تا همین اواخر کمتر مورد توجه قرار گرفته بود. بویژه آخرین اثر وی با عنوان ساختارهای اجتماعی اقتصاد در سال 2002 تا همین اواخر ناشناخته بود و در ایران نیز سال 1395 توسط حسن چاووشیان به فارسی برگردانده شد. مهمترین تلاش های بوردیو در این زمینه عبارتند از کار او در الجزایر درباره اقتصاد شرافت و ایمان نیک (دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰)؛ مطالعه اش درباره اعتبار (۱۹۶۳) و مطالعه اش در مورد اقتصاد خانه های تک خانواری...

مقدمه: کتاب پول وحشی اثر کریستوفر ای. گریگوری است. وی این کتاب را در سال 1997 در 333 صفحه در انتشارات دانشگاه هاروارد به چاپ رساند. این کتاب را نباید صرفا یک نظریه عمومی دیگر درباره نظام جهانی دانست. این اثر مجموعه ای از مقالات مردمنگارانه و نظری است که سوالات جدیدی را از طریق بررسی مواردی منسجم، که مسائل جهانی و محلی درباره اقتصاد سیاسی را پوشش می دهد مطرح می کند. کتاب از یک مقدمه و نه فصل تشکیل شده است. به ترتیب با عناوین (مقدمه، فصل یک: مسئله ارزش، فصل دوم: فراتر از هدایا و کالاها، فصل سوم زمین به مثابه خدای والا، فصل چهارم: تولید کالاها توسط ابزارهای کالایی، فصل پنجم: خویشاوندی مرکانتل، فصل ششم: رباخوواری، منفعت و سودسرمایه، فصل هفتم: پول داخلی، فصل هشتم: پول وحشی، فصل نهم: به سوی یک انسان شناسی اومانیستی رادیکال). عصر پول وحشی از 15 اگوست سال 1971 آغاز شد...

فرزندان لوس و نازپرورده فروشگاه هاي بزرگ لوئي پينتو* برگردان باقر جهانبانی تصوير مصرف کننده داراي آزادي انتخاب در جامعه تجاري، چنان با قاطعيت تحميل شده که کشمکش هاي بوجود آورنده آن را به فراموشي سپرده است. قبل از پيروزي ليبرالها وقرار دادن مصرف کنندگان مطلع و حسابگر در مرکز همه چيز، مفهوم جامعه مصرفي در سالهاي ١٩٦٠ به عنوان پايه يک چالش با نظم اقتصادي حاکم بکار گرفته شد. تمام ظواهر نشان از آن دارند که ما در يک جامعه مصرفي زندگي مي کنيم. کافي است در خيابانهاي شهرهاي مهم گردش نمانيم تا وفور کالاها وپيامهاي تبليغاتي، شما را مجذوب يا عصباني نمايد. از اين مشاهده که نيم قرن از آن مي گذرد برداشتي دوگانه وجود دارد. اولين برداشت اينکه رفتار اکثريت عظيم جامعه عميقا تغيير يافته: ما به مصرف کنندگان تمام وقت، سيري ناپذيرو مجذوب شده تبديل شده ايم. برداشت دوم اينکه جامعه مبدل به جامعه يک بعدي...

پیر سانسو برگردان ناصر فکوهی و زهره دودانگه ما منکر این امر نیستیم و مثال بالزاک به ما می‌آموزد که شرایط ضروری برای یک جای‌شناسی شهری را نمی‌توان به مطالعه‌ای تطبیقی دربارۀ میزان متناسب بودن ساختمان‌ها تقلیل داد. این را پیش از هر چیز بگوییم که بالا و پایین نباید ما را در برابر یکنواختی تقابل، که زندگی اجتماعی ما را می سازد، بی‌اعتنا کند. اگر مطالعه‌ای دقیق بر آثار لوی استروس داشته باشیم، درمی‌یابیم که ما تقریبا همیشه به تقابل‌های یکسانی میان همجواری و فاصله میان روابط انسانی (درون‌همسری و برون‌همسری )، در روابط میان انسان و طبیعت ... می‌رسیم. ضمن آن‌که، این تقابل را نمی‌توان صرفاٌ به یک موفقیت یا یک شکست صرفا اجتماعی تقلیل داد. بلکه با جنبه های کمابیش روشن، با قلّه ها و پرتگاه‌ها، با ناپاکی و پاکی، با اشکال متفاوت آزادی و بندگی در هم می آمیزد. این تفاوت است که مشخصه بدن دردمند،...

شهر و مسائل مرتبط با آن همواره یکی از علایق اصلی متفکران اجتماعی از گذشته تا حال بوده است. بی شک نخستین جرقه های اندیشیدن در مورد شهر از سوی متفکران یونانی صورت گرفت و پولیس – چه در شکل واقعی و چه از نظر اتوپیایی آن – بخشی از آثار ارسطو، افلاطون، پریکلس و غیره را شکل می داده است. در تفکرات اجتماعی مدرن «شهر» جایگاه تحلیلی ویژه ای در آثار اندیشمندان اجتماعی همچون ماکس وبر، دورکیم و گئورگ زیمل پیدا می کند و تنها مبتنی بر نظریات خوش بینانه آرمانشهرگرایانه و یا نگاههای توصیفی – تاریخی نیست. با ظهور مکتب شیکاگو دوره دیگری از تحول در مطالعات شهری آغاز شد و دو رهیافت اساسی نسبت به شهر پرورانده شد؛ یکی موسوم به رهیافت بوم شناختی که رابرت پارک آن را اشاعه داد و دیگری تعریف «شهرنشینی به منزله روش زندگی» که بوسیله لوئیس ورث ارائه گردید. از دهه...

چکیده گاه تاريخي به زنان البته با نگاه سياسي و اجتماعي به آنان متفاوت است اما چنانكه مي‌دانيم درهرحال هيچ جاي تاريخ از مقوله سياست خالي نيست. مهم آن است كه وقتي از نقش سياسي ــ اجتماعي زنان سخن مي‌گوييم، تنها متوجه زنان مشهور و سرشناس يا زنان بانفوذ درباري نباشيم، بلكه حركت اجتماعي زنان را در گستره اجتماعي آن در نظر آوريم. زنان ايران در منزلگاههاي مهم تاريخي به صحنه آمدند و حضور موثري نشان دادند اما متاسفانه اين سابقه هنوز در لابه‌لاي تواريخ پنهان است و شايد هم براي هميشه پنهان بماند. بااين‌همه نمونه‌هاي بارزي را مي‌توان از تاريخ معاصر استخراج نمود و نمايان ساخت. در این نوشتار به مطالعه نهضت های زنان ایرانی در دوره مشروطه تا انقلاب اسلامی، می پردازیم. فعالیت ها، انجمن ها، مطالبات حقوق زنان، نشریات و اقدامات علمی و فرهنگی زنان در این تحقیق جز محورهای اصلی کار هستند. کلیدواژه: زنان، جنبش اجتماعی،...

در ذهنیت فرهنگی جهان، در میان روشنفکران و بسیاری از مردم عادی در فرهنگ‌هایی بسیار متعارف، مفهوم «کارگر» دستکم با دو پارادایم بسیار قدرتمند و تاثیرگذار و ریشه‌دار پیوند خورده و تثبیت شده‌اند: نخستین این دو را می توانیم پارادایم سیاسی بدانیم: از یک سو کارل مارکس، مارکسیسم و رژیم‌های سیاسی و سیاسمدارانی که با مشروعیت یا بدون مشروعیت خود را میراث دار او می‌دانستند و جنبش های بسیار گسترده‌ای که آنها نیز مارکسیسم را الگوی خود می‌دانستند و هنوز هم در بسیاری موارد می‌دانند. و دومین آنها را می‌توانیم به یک پارادایم هنری اشاره کنیم. آنچه می‌توان به آن نام «فرهنگ کارگری» که در ادبیات، سینما، هنرهای نمایشی، عکاسی و ... با آن روبرو بوده‌ایم و میراث بسیار پرارزش و ماندگاری برای انسانیت تلقی می‌شود. یکی از درخشان‌ترین تصاویری که در ذهن بسیاری از ما خک شده است، چارلز چاپلین و شخصیت ابداعی‌اش «نجیب‌زاده ولگرد» به ویژه در فیلم...

محمد جواد خضرایی چکیده سیاست در ایران همواره متأثر از مفاهیمی بوده که به آن معنا بخشیده است. هرچند این معنابخشی در بسیاری از موارد نابجا و از روی سهل‌انگاری صورت گرفته و حاصل ژورنالیسم خام رسانه‌ای بوده است، لکن این بی‌دقتی نمی‌تواند مفاهیم را از اهمیت بیندازد. اتهام پوپولیسم به کنشگران فعال در صحنه سیاست ایران، نمونه‌ای بارز این سهل‌انگاری‌ها و بی‌دقتی‌هاست. در میان این اغتشاش مفهومی، لزوم روایتی همه‌جانبه و ژرف‌نگر از پوپولیسم، بر کسی پوشیده نخواهد بود، هرچند ممکن است این تلاش پیش از این نیز صورت گرفته باشد، لکن تازگی رفتارهای نامحتمل پوپولیستی، نمایانگر ناکافی بودن تلاش‌های پیشین است. این مقاله می‌کوشد در حد وسع خود، اهتمام نماید تا یکی از سنخ‌های کنشگری در صحنه سیاست ایران را کمی روشن‌تر و شفاف‌تر نماید. کلیدواژه‌ها: پوپولیسم، سیاست، مردم، نظام نمایندگی فریبی  متن کامل مقاله به همراه پرونده ها در فایل پیوست: Iranian-populism  

استیفن ورتایم و توماس مینی برگردان بابک دهقان دوران های بد اغلب اوقات مقاطعی جالب هستند. این مطلب در باره رئیس جمهور ترامپ نیز صادق میباشد، که فحاشی ها و حملاتش منتقدانش را ناچار به تفکری مجدد درباره آنچه که از کشور خود میدانند کرده است. در طی سال گذشته، روشنفکران آمریکائی با براه انداختن مباحث جدید درباره نژاد، طبقه، جنسیت وحتی خود مردم سالاری وسیعا به این چالش پاسخ داده اند. اینکه آیا این جدل ها به یک پیروزی انتخاباتی منجر خواهند شد و یا نه، هنوز روشن نیست اما مخالفان آقای ترامپ حداقل با نیروهای عامل به قدرت رسیدن او پنجه در پنجه افکنده اند. منتقدین رئیس جمهور دریافته اند که با عفونت دیرپای تفرقه های اجتماعی بایستی برخورد شود. اما بحث در باره یک موضوع، بگونه ای چشم گیرراکد مانده است. منتقدین ترامپیسم درپهنه سیاست خارجی، در حسرت یک گذشته طلائی تخیلی پیش از بقدرت رسیدن رئیس...

  1/ اقتصاد شاخص اول ارزیابی شرایط است. سئوال این است که به هم ریختگی فضای اقتصاد چه تبعاتی می تواند داشته باشد؟ اگر منظور از «شرایط» در پرسش شما، شرایط اجتماعی یا شرایط عمومی یک کشور و به ویژه کشور ما باشد، به نظر من چنین نیست. این نکته‌ای است که نه تاریخ تایید می کند و نه وضعیت موجود کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه. ممکن است در کشوری شرایط اقتصادی بسیار خوب باشد اما شرایط عمومی در حد یک بحران کامل قرار داشته باشد. مثال در این مورد می توان در نزدیک خود ما عربستان سعودی به مثابه یک کشور در حال توسعه اشاره کرد که وضعیت اقتصادی بسیار خوبی دارد اما یک دیکتاتوری ِدرگیر سخت ترین بحران های داخلی و بین المللی در حال حاضر و با آینده ای کاملا زیر سئوال است. در کشورهای توسعه یافته نیز می توان به ایالات متحده اشاره کرد...